19de jaargang / nummer 3 / juni 2024 Afgiftekantoor: 9100 Sint-Niklaas P408659 V.U.: Drukkerij VD - Walgoedstraat 1 - 9140 Temse Verschijnt 6 x per jaar februari, april, juni, september, oktober, december Slapen om te ‘resetten’ Voedingsstoffen voor een jonge en elastische huid Natuurlijke hulp bij PMS (premenstrueel syndroom) De natuurwinkel, uw partner in gezondheid! BG_2406_01_Cover.indd 1 28/05/2024 15:33
® 100 % PLANTAARDIG OUDE VARIËTEIT Khorasan tarwe van het handelsmerk KAMUT® is een oud graan, altijd biologisch verbouwd en nooit gewijzigd of gekruist. Het is een bron van eiwitten, vezels, vitamines en bevat een hoog gehalte van mineralen, waaronder selenium. HET BESTE VAN BIOLOGISCH Licht verteerbaar en goed verdraagbaar door mensen die gevoelig zijn voor gluten, het is een uitstekend alternatief voor moderne tarwe. www.limafood.com @lima.bio.food Het verfijnen van een divers assortiment van producten is sinds 1957 onze missie. Zo bieden we vandaag voor elk wat wils met een breed gamma aan smaakmakers, koffiealternatieven, plantaardige dranken en zoveel meer. Ontdek ze snel! SMAAKMAKERS www.limafood.com @lima.bio.food BG_2406_02_pub.indd 2 28/05/2024 15:33
04 Biologische mosselen: zeevruchten in natuurrijke gebieden 06 Waarom industriële, geraffineerde oliën boosdoeners zijn 11 BioGezond Kook 14 Natuurlijke hulp bij PMS (premenstrueel syndroom) 18 De belangrijkste voedingsstoffen voor een jonge en elastische huid 22 Superfood: stuifmeelpollen Compleet en aansterkend voedsel 24 Nieuwtjes 26 De belangrijkste planten voor een optimaal lichaamsgewicht 29 Slapen om te ‘resetten’ 31 Bachbloesemtherapie bij slaapproblemen 32 Spermidine topmiddel in de ‘anti-aging’ 34 BioGezond Info Colofon VIP partners © dreamstime 35 Geerts hoekje BioGezond is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant Oplage: 45.000 ex. Adverteren Philip Coucke ph.coucke@telenet.be gsm 0473 57 18 04 Adres, abonnement Drukkerij VD Walgoedstraat 1 - 9140 Temse Tel. 053 760 10 10 steve@drukkerijvd.be Layout & aanleveren publiciteit Katelijn Vanacker k.vanacker@telenet.be gsm 0478 69 77 33 Eindredactie Katelijn Vanacker & Piet Desmyter Verantwoordelijke uitgever Drukkerij VD • Walgoedstraat 1 • 9140 Temse Advertenties en publiscopiën kunnen zonder enige motivering worden geweigerd. De uitgever wijst elke aansprakelijkheid voor de inhoud van de advertenties af. De inhoud van elke advertentie en publiscopie valt onder de verantwoordelijkheid van de adverteerder. Overname, zelfs gedeeltelijk, van artikels en publicitaire projecten, is voorbehouden aan het copyright van het tijdschrift. Elke medewerker is verantwoordelijk voor zijn bijdrage. volg ons op www.biogezond.be M BioGezond P biogezondmagazine JUNI 2024 BG_2406_03_Inhoud.indd 3 BioGezond 3 28/05/2024 15:36
Biologische mosselen Zeevruchten in natuurrijke gebieden Maaltijden met traditionele, gangbare mosselen zijn uiteraard goed ingeburgerd in ons land. Maar stilaan verschijnen er echter ook meer en meer biologische mosselen op onze nationale voedingsmarkt. En hierbij speelt de Nederlandse provincie Zeeland opnieuw een hoofdrol. De laatste jaren worden er verschillende pogingen ondernomen om ook aan onze Belgische kust mosselen te kweken, meer bepaald via de zogenaamde hangcultuur in zee. Hangcultuur In Nederland heeft men reeds heel wat ervaring opgedaan met mosselen die in hangcultuur gekweekt worden in sommige binnenwateren. Deze bieden een zekere beschutting tegen de vaak woeste golven van de Noordzee. Een fraai voorbeeld hiervan is de bekende Oosterschelde in de provincie Zeeland, die vooral bij de zeevruchtenliefhebbers beroemd is voor haar productie van mosselen, oesters en kreeften. Bij hangcultuur komt het er in grote lijnen op neer dat het mosselzaad zich op touw- of kabelachtige structuren in het water vastzet en vervolgens tot de vertrouwde consumptierijpe schelpen uitgroeit. Hangcultuur in de volle en veel ruwere Noordzee blijkt echter een veel grotere uitdaging te zijn. Door het feit dat ze tot nu toe over voldoende (en overwegend rustige) zoute binnenwateren beschikken, wagen de Nederlanders zich voorlopig niet aan experimenten met hangcultuurmosselen in de nabije of verdere kustwateren. Kweekprojecten Behalve de Spuikom in Oostende, waar nu al oesters gekweekt worden, beschikt ons land niet over voldoende ruime en vooral scheepvaartverkeersarme zoute binnenwateren voor relatief eenvoudige hangculturen zoals in de Oosterschelde. Vanaf omstreeks het jaar 2007 zijn er al verschillende Belgische mosselkweekprojecten opgestart en mislukt. Op dit moment test de warenhuisgroep Colruyt een project uit op enkele kilometers van de kustlijn van Nieuwpoort. Het ziet er niet naar uit dat hangcultuurmosselen uit onze Noordzee snel als biologisch erkend zullen kunnen worden. Dit vanwege de tot nu toe vrij onstabiele en vaak ongunstige waterkwaliteit. schaaldieren die gekweekt worden, en dus helemaal niet aan soorten die “wild” in de natuur gevangen worden. Door de opbouw en de toepassing van deze basisvereiste kunnen niet alleen alle onderdelen van het productieproces, maar ook de kwaliteit van het water zowat volledig op hun biologische kwaliteiten gecontroleerd worden. Bij biologische mosselen gaat het meestal om kweekplekken die over een open verbinding met het zeewater beschikken, waarbij de natuurlijke leefomgeving en de biodiversiteit zo goed mogelijk gerespecteerd moeten worden. In principe moeten de startdieren voor minimaal twee derde het resultaat zijn van een biologische teeltwijze. Ierland Na een aanloopperiode van enkele jaren, slaagden enkele kwekerijen langs de natuurrijke westkust van Ierland er tenslotte in 2012 in om hun producten ofwel zeevruchten als allereerste door dit Europese label als “biomosselen” te laten erkennen. Een fraai voorbeeld van deze pioniers is Kush Shellfish, dat nog altijd met de kweek van hangcultuurmosselen uitblinkt. In elk geval werden de biolabels in deze streek vooral behaald door de constant hoge waterkwaliteit van de plaatselijke kustwateren, die veraf van de meeste menselijke vervuilingsbronnen gelegen zijn. Een biolabel voor zeevruchten De biologische schaaldierensector werd trouwens pas in 2009 op Europees niveau erkend en gelanceerd. Bovendien wordt het Europese biolabel alleen maar toegekend aan vissoorten en 4 BioGezond BG_2406_04_bio mosselen.indd 4 JUNI 2024 28/05/2024 15:37
Neeltje Jans Mosselen Bij onze Noorderburen leverde de natuurrijke omgeving van de Oosterschelde dan weer een ideale voedingsbodem voor de realisatie van biomosselen. Bovendien ontmoeten we hier de meest nabije producenten van deze biologische zeevrucht, die we in grote lijnen als een lokaal voedingsproduct mogen beschouwen. Zo verkenden we een fraai en vrij vlot toegankelijk voorbeeld tussen Noord-Beveland en Schouwen-Duiveland. Neeltje Jans Mosselen vond dan ook onderdak op het gelijknamige eiland tussen de Noordzee en de Oosterschelde. Het biolabel dat Neeltje Jans Mosselen behaald heeft, is eigenlijk een groepscertificatie, waarbij verschillende mossel- en oesterbedrijven uit deze streek samen een gemeenschappelijke aanvraag ingediend hebben. Deze kwekers voelden dat er een duidelijke vraag naar biomosselen aan het ontstaan is. Verder biedt dit label hen tevens de mogelijkheid om hun verhaal nog beter naar het publiek toe te kunnen vertellen. Intussen is de kwekerij op Neeltje Jans zowat het grootste hangcultuurmosselbedrijf van Nederland geworden. Maar daarnaast houdt dit bedrijf zich tevens ook nog steeds bezig met mosselteelt in bodemcultuur, oesterkweek en de vangst van de Oosterscheldekreeft. Stormvloedkering Na de overstromingsramp van 1953 werden er zowat overal in Nederland kustverdedigingswerken uitgevoerd in het kader van het Deltaplan. De Stormvloedkering, die zich aan beide kanten van het eiland Neeltje Jans uitstrekt, is een vrij ingenieus systeem. De Oosterschelde kan bij springtij via neerlaatbare wanden van de Noordzee afgesloten worden. De rest van de tijd blijft de verbinding met de zee echter bewaard, waardoor het zoutwatergehalte in de Oosterschelde gegarandeerd kan blijven. Dit is letterlijk van levensbelang is voor de hier rijkelijk aanwezige zeevruchten. Om deze Stormvloedkering op een degelijke manier te kunnen bouwen, werd hiertoe het zogenaamde werkeiland Neeltje Jans (eigenlijk een verhoogde zandbank) in het leven geroepen. Na de afwerking in 1986 werden de tijdelijke betonfabrieken verwijderd, waarna het grootste deel van Neeltje Jans tot een grotendeels toegankelijk natuurgebied omgevormd werd. Aan de noordkant van dit eiland verscheen het gelijknamige waterthemapark. Aan de zuidkant van Neeltje Jans konden de inhammen gebruikt worden voor de teelt van zeevruchten. Beleving Bij de bedrijfsgebouwen ontmoeten de bezoekers niet alleen een winkel voor vis- en zeevruchten, maar ook een vrij eenvoudig maar smaakrijk zelfbedieningsrestaurant. Voor veel toeristen die naar de Oosterschelde reizen, is een bezoek aan dit mosselbedrijf een belangrijk onderdeel van hun vakantiebelevenis geworden, waarbij de belevingswaarde nog verhoogd wordt door de mosselboot die men er regelmatig kan zien aan- en afvaren. Info www.hangcultuurmosselen.nl www.neeltjejansmosselen.nl www.kush.ie Biovita is pionier en trendsetter als natuurvoedingswinkel en biosupermarkt sinds 1988. Als familiebedrijf selecteren we persoonlijk en met veel zorg ons ruim assortiment natuurlijke voeding, voedingssupplementen en verzorging. Kom jij ons team versterken? Alle informatie vind je op www.biovita.be/vacature Brugge - Roeselare - Oostende JUNI 2024 BG_2406_04_bio mosselen.indd 5 BioGezond 5 28/05/2024 15:37
Waarom industriële, geraffineerde oliën boosdoeners zijn De reguliere voedingsindustrie, via de door haar gesponsorde mediakanalen, beïnvloede adviserende gezondheidsinstanties en vet betaalde wetenschappers, blijft tegen alle huidige bewijzen in maar de zogenaamde ‘vethypothese’ orakelen. Verzadigde vetzuren zijn ‘verkeerd’ en de oorzaak van hart- en vaatziekten, terwijl hun industriële, onverzadigde plantaardige en ‘cholesterolverlagende’ vetzuren OK zijn. Ondertussen blijven westerse degeneratieziekten angstwekkend toenemen, want industriële, geraffineerde supermarktoliën en de duizenden voedingsmiddelen waarin ze zitten, zijn net heel grote boosdoeners voor onze gezondheid. Waarom precies? Terwijl bewuste consumenten op de hoogte zijn dat geraffineerde koolhydraten zoals suiker en witmeelproducten uitermate slecht zijn voor de gezondheid en dat minderwaardige, sterke bewerkte eiwitbronnen zoals verwerkte vleeswaren bijdragen tot westerse degeneratieziekten, hebben de meesten ervan geen idee aan welke sterke bewerkingen de industriële ‘plantaardige’ oliën en - vetten onderworpen worden. Die als ‘gezonde’ en ‘cholesterolverlagende’ gepromote zonnebloem-, maïs-, soja-, koolzaad-, saffloer- en andere zaadoliën en de daarvan gemaakt ‘gezonde’ voedingsmiddelen zoals margarines en minarines, hebben namelijk minstens tien raffinage- en filterstappen ondergaan. Door stappen zoals persen bij hoge temperatuur en gebruik van chemische solventen (voor een zo groot mogelijk rendement), ontgommen en ontwassen (tegen troebeling), filteren (tegen neerslag), neutraliseren of ontzuren (tegen branderige smaak), bleken en ontgeuren of deodoriseren (om een neutrale olie te verkrijgen met een standaardkleur)… zijn deze oliën niet alleen een quasi smaak- en geurloze ‘eenheidsworst’ geworden, deze ‘ultrabewerkte’ voedingsmiddelen hebben bovenal een zeer groot deel van hun nutriënten verloren: - vetoplosbare vitamines; vooral vitamine E (de familie van tocoferolen en tocotriënolen); ook vitaminen A, D2, K - lecithines (fosfolipiden) - fytosterolen - co-enzym Q10 - alfaliponzuur - L-carnitine - polyfenolen - mineralen. Eén van de hoofdredenen waarom 70 à 90 % van de westerse bevolking een vitamine E-gebrek vertoont, is het gebruik van geraffineerde oliën: geschat wordt dat ongeveer 30 % van de tocoferolen verloren gaat door chemische raffinagestappen en 35 % ervan verloren gaat door de fysische raffinagestappen. Nu is vitamine E een zeer belangrijk antioxidans van de vetrijke structuren in ons 6 BioGezond BG_2406_06_industriële oliën.indd 6 lichaam (hersenen, lever…), van de vaatwanden en van de cholesterolpartikels in het bloed. Reken daarbij ook nog de mindere aanvoer van andere antioxidanten door het raffinageproces (co-enzym Q10, alfaliponzuur, L-carnitine), het feit dat de ontsteking rem© Image by pvproductions on Freepik 1. Raffinage tot ‘dode’, nutriëntenarme oliën Eén van de hoofdredenen waarom 70 à 90 % van de westerse bevolking een vitamine E-gebrek vertoont, is het gebruik van geraffineerde oliën, zoals margarines. JUNI 2024 28/05/2024 15:39
neurodegeneratieve ziekten (ziekten van Alzheimer en Parkinson) en waarom - ondanks het minder roken en het voorschrijven van cholesterolverlagende statines - hart- en vaatziekten niet afnemen. Ook het overdenken waard: terwijl de geraffineerde oliën rijk aan het poly-onverzadigde omega-6-vetzuur linolzuur (zonnebloem-, maïs-, soja-, koolzaad-, saffloer- en druivenpitolie) inderdaad mild cholesterolverlagend zijn, verzwijgt men wel dat ze ondertussen het proces van atherosclerose of slagaderverkalking versnellen… Dat ondermijnt overigens die andere vethypothese, namelijk dat cholesterol de hoofdoorzaak van hart- en vaatziekten zou zijn. voor deze stoffen door de olieproducerende industrie, gekoppeld aan een decennialange inname van geraffineerde oliën, niet bijdraagt tot de accumulatie van toxische stoffen, die tegenwoordig ontegensprekelijk in het lichaam van de westerling plaatsgrijpt met onder meer een grotere kans op een slechte leverfunctie, kanker en andere degeneratieziekten. Van BHT is alvast aangetoond dat ze het herstel van beschadigd DNA in de weg kan staan alsook door antagonisme met vitamine K1 kan zorgen voor afname van stollingsfactoren. Van Tertiaire-Butylhydroquinone (tBHQ), een afbraakproduct van BHA (gebutyleerde hydroxyanisol), zijn dan weer carcinogene (kankerverwekkende) effecten aangetoond ten gevolgde van oxidatieve beschadiging van het DNA. 2. Kunstmatige antioxidanten 3. Verhitting van POVZ: schadelijke peroxiden en aldehyden Hierboven haalden we nog niet aan dat de voedingsindustrie, om zoveel mogelijk olie uit de zaden en kiemen te ‘extraheren’, gebruik maakt van chemische solventen. Heel vaak zijn dat de toxische hexanen, die vervolgens uit de olie moeten verwijderd worden en de vraag stelt zich uiteraard of dat wel helemaal lukt? Maar veel erger nog is het feit dat een geraffineerde olie door het verlies van alle hierboven opgesomde natuurlijke antioxidanten, niet goed meer kan bewaren en snel ranzig wordt. Daarom worden kunstmatige antioxidanten aan geraffineerde olie toegevoegd zoals gebutyleerde hydroxytolueen (BHT) en gebutyleerde hydroxyanisol (BHA). Dat zijn potentieel gevaarlijke en daarom niet toevallig streng door het EFSA (Europese Voedselagentschap) gereguleerde synthetische antioxidanten. Maar de vraag is natuurlijk in hoeverre het zich houden aan bepaalde veilige drempelwaarden Naast het feit dat bij een paar van de onder de punt 1 aangehaalde raffinagestappen (persen, bleken en ontgeuren) al een sterke verhitting van industriële oliën plaatsgrijpt, luiden de voedingsadviezen nog steeds dat oliën rijk aan poly-onverzadigde vetzuren of POVZ (zonnebloem-, soja-, maïs-, saffloer-, pinda-, druivenpit-, rijstvlies-, lijnzaad- en koolzaadolie) uitstekende braad-, bak- en frituurvetten zijn omdat ze ‘cholesterolverlagend’ werken. Nochtans is het een eenvoudig en onmiskenbaar fysisch en biochemisch gegeven dat poly-onverzadigde vetzuren (POVZ) door het vertonen van meerdere dubbele bindingen in hun structuur, uitermate gevoelig zijn voor oxidatie bij verhitting in de aanwezigheid van zuurstof. Al de voornoemde verhittingsprocessen zorgen ervoor dat de POVZ in eerste instantie voor een flink deel geoxideerd worden tot ‘primaire lipide peroxidatieproducten’. Die zetten een De biologische oliën van Clearspring zijn koudgeperst, niet geraffineerd en vol van smaak, met behoud van hun natuurlijke vitaminegehalte. Ons assortiment oliën richt zicht naar alle gepassioneerde koks en is geschikt voor allerlei toepassingen in de keuken. JUNI 2024 BG_2406_06_industriële oliën.indd 7 BioGezond 7 28/05/2024 15:39
‘aldehyden’ ontstaan. Onder meer professor Grootveld en zijn onderzoeksgroep hebben meerdere malen aangetoond dat bakken in oliën met poly-onverzadigde vetzuren zeer significante hoeveelheden van die twee groepen van lipidenperoxidatie producten in de voeding opleveren. Deze verbindingen fungeren vervolgens als zeer schadelijke ‘vrije radicalen’ voor alle lichaamsstructuren en -organen en vormen daardoor ook een zeer belangrijke medeoorzaak van de meeste westerse degeneratieziekten. Daarom moeten we enkel verhitten in vetten die hogere temperaturen verdragen (zie verder). Misschien nog deze doordenker: terwijl de laatste zestig jaar de consumptie van vetten in het algemeen en van verzadigde vetzuren (in boter, room, rundvet, reuzel, kokosvet, kaas, melk) in het bijzonder is afgenomen en de consumptie van de ‘gezonde’ plantaardige onverzadigde vetzuren is toegenomen, zijn er nog nooit zoveel mensen met een vetlever of ‘Non alcoholic fatty liver disease’ (NAFLD) geweest. Naast het hogere suikerverbruik, is vooral een toename van de geoxideerde poly-onverzadigde vetzuren en de verder aangehaalde ‘transvetzuren’ in de voeding daar schuldig aan. 4. Overmaat omega-6-vetzuren: chronische ontsteking Tot pakweg 1860 gebruikte de mens geen persoliën van zaden, omdat hij de technologie daarvoor niet had. Hij gebruikte vooral verzadigde vetzuren (boter, rundvet, reuzel, kokosvet) en in beperkte mate vruchtenoliën (zoals olijfolie) en notenoliën (hazelnoten- en amandelolie). Maar toen de verzadigde vetzuren onterecht tot boosdoeners werden uitgeroepen in jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw, niet in het minst door het werk van Ancel Keys, kwam de voedingsindustrie op de proppen met (geraffineerde) oliën, rijk aan onverzadigde vetzuren, die progressief steeds meer geconsumeerd werden. En wat blijkt: als we het bij de belangrijkste oliën houden die door de voedingsindustrie worden aangeboden of die worden verwerkt in duizenden voedingsmiddelen, met name zonnebloem-, soja-, maïs- en saffloer- en pindaolie, dan blijken die allemaal vooral uit… omega-6-vetzuren te bestaan. Hierdoor is al decennialang een proces bezig waarbij de ontsteking bevorderende omega-6-vetzuren steeds meer voorkomen in de voeding en in dus ook in het lichaam van de westerse mens ten nadele van de ontstekingsremmende omega-3-vetzuren. Die zondvloed aan omega6-vetzuren in de voeding en de daardoor ontwrichte verhouding omega-6-vetzuren/omega-3-vetzuren in het lichaam van de westerse mens is één van de hoofdoorzaken van de op chronische ontsteking berustende westerse degeneratieziekten: hart- en vaatziekten, diabetes type 2, metabool syndroom, prikkelbare darm, ontstekingsziekten van de darm, leeftijdsgebonden afname van het gezichtsvermogen, artrose, artritis, astma, kanker, depressiviteit, agressiviteit, psychiatrische ziekten, auto-immuunziekten en bepaalde soorten kanker… Waar een goede ratio omega-6/omega-3 in het lichaam vrij breed tussen 1/1 en 4/1 mag liggen, vertonen heel wat mensen 10, 15 tot zelfs 25 maal meer omega-6-vetzuren dan omega-3-vetzuren in hun lichaam. Eigenlijk mijd je best alle oliën, rijk aan omega-6-vetzuren, zelfs als ze biologisch en koudgeperst zijn. 5. Transvetzuren: nog meer ontsteking Alsof het nog niet genoeg is dat de sterk nutritioneel verarmde geraffineerde oliën, de kunstmatige antioxidanten, de geoxideerde 8 BioGezond BG_2406_06_industriële oliën.indd 8 vetzuren en de overmaat omega-6-vetzuren mee aan de basis liggen van alle westerse beschavingsziekten, is nog een zeer vervelend aspect verbonden aan het vervangen van verzadigde vetzuren door industriële plantaardige oliën met onverzadigde vetzuren: ze bevatten zeer onnatuurlijke en ontsteking bevorderende ‘transvetzuren’. Heel lang werd als bereidingsvetten voor bakken en braden en als vetstoffen voor talrijke voedingsmiddelen zoals koek, cake, taart, broodsmeersels… gekozen voor verzadigde vetten zoals boter, reuzel, room, kokosvet, ganzenvet en ossenwit. Dat waren stabiele vetten die goed verhitting verdroegen, een interessante halfvaste consistentie vertoonden voor het maken van gebak en die bovendien goed bewaarden. Toen men evenwel in de jaren vijftig (onterecht) verzadigde vetten als de grote boosdoeners voor de bloedvaten ging beschouwen, speelde de voedingsindustrie hierop in door deze vetstoffen te vervangen door onverzadigde plantaardige oliën, vooral uit sojakiemen, maïskiemen, zonnebloempitten, pindanoten en saffloerzaden. Helaas: niet alleen waren deze oliën meestal sterk geraffineerd en dus verarmd (zie hoger), ze hadden voor de verwerkende voedingsindustrie ten opzichte van de verzadigde vetten ernstige nadelen: ze waren minder stabiel, bewaarden minder goed en hadden een veel te vloeibare consistentie. Om deze vetten opnieuw een vastere consistentie te geven en langer houdbaar te maken, ontwikkelde de voedingsindustrie vervolgens een hardings- of hydrogenatieproces. Met behulp van waterstofgas onder hoge druk, bij een hoge temperatuur en met nikkel als katalysator, werd een deel van de onverzadigde vetzuren weer verzadigd en verkreeg men de beter bruikbare partieel geharde of gehydrogeneerde vetten. Inmiddels zitten deze geharde vetten in duizenden verwerkte voedingsmiddelen: kant- en klaar maaltijden en -sauzen, frituur- en tavernekost, fast food, harde bakmargarines, industrieel gebak, chips, gewone chocopasta, vissticks, diepvriesgerechten, verwerkte vleeswaren… Jammer genoeg ontstaan bij een hardingsproces als ‘collateral damage’ transvetzuren. Dit zijn vetzuren die een voor het lichaam onbekende en zeer storende configuratie hebben aangenomen. Ten eerste remmen ze de werking van de goede, essentiële omega-6- en omega-3-vetzuren in het lichaam: er worden minder prostaglandines van het type 1 en 3 in ons lichaam gevormd, belangrijke ontstekingwerende weefselhormonen. Ook worden door het inbouwen van deze ‘stijve’ transvetzuren in de celen mitochondriale membranen, essentiële cellulaire functies verstoord, zoals de celademhaling, de ontgifting en de energiestofwisseling. Hoewel transvetzuren tegenwoordig geweerd worden voor smeerbare margarines (die wel nog zondigen tegen de eerste vier voornoemde punten) en er inspanningen gedaan worden om ze minder in de gangbare voeding te stoppen, zitten ze als onderdeel van partieel geharde oliën en vetten nog steeds in duizenden verwerkte voedingsmiddelen: kant- en klaar maaltijden, mayonaises, dressings, sauzen, frituur- en tavernekost, fast food, harde bakmargarines, industrieel gebak, chips, snacks, gewone chocopasta, vissticks, diepvriesgerechten, verwerkte vleeswaren… Overigens ontstaan transvetzuren ook zonder hardingsproces: door herhaalde en langdurige bakbeurten met poly-onverzadigde vetzuren (wat in veel grootkeukens en fast food restaurants gebeurt). Een aantal meta-analysen tonen zeer goed aan: hoe meer transvetzuren in de voeding, hoe groter de kans op hart- en vaatzieken, depressiviteit, hersenaandoeningen, borst-, colon- en prostaatkanker, diabetes type 2, zwangerschapsproblemen, vruchtbaarheidsproblemen, obesitas en allergie ! JUNI 2024 28/05/2024 15:39
1g EPA + DHA/softgel 500 mg DHA + EPA/V-softgel Draagt bij tot: - de normale werking van het hart (250 mg DHA en EPA, 1 softgel/dag) - het behoud van een normale hersenfunctie en een normaal gezichtsvermogen (250 mg DHA, 1 softgel/dag) - het behoud van een normaal triglyceridengehalte (2g EPA + DHA, 2 softgels per dag) - het behoud van een normale bloeddruk (3 g EPA + DHA, 3 softgels per dag) Draagt bij tot: - het behoud van een normale hersenfunctie en een normaal gezichtsvermogen (250 mg DHA, 1 softgel/dag) - de normale werking van het hart (250 mg DHA en EPA, 1 softgel/dag) - de normale ontwikkeling van de ogen en de hersenen bij de foetus of bij de zuigeling die borstvoeding krijgt: bij de extra inname van minimaal 200 mg DHA door de moeder, naast de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 250 mg EPA + DHA (2 softgels per dag). De hoogste kwaliteit omega-3-vetzuren aan de laagste prijs www.mannavital.com BG_2406_09_Mannavita_Omega 3 vis algen_A4.indd 1 Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels- info@mannavital.be - tel +32 56 43 98 52 28/05/2024 15:43
Fleepit Digital © 2021