THỨ NĂM H ỒI&Ứ C TRI ỂN V ỌNG QUÉT MÃ 19 - 12 - 2024 ĐỂ ĐỌC BÁO ONLINE CHẶNG ĐƯỜNG TỪ ĐỔI MỚI ĐẾN ÔNG LỚN NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI BẾN THƯỢNG HẢI NGÀY NAY Ý NGHĨA SỰ RA ĐỜI CỦA LIÊN BANG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA XÔ VIẾT SỰ RA ĐỜI CỦA LIÊN XÔ CÓ TÁC ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO ĐẾN PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC TRÊN THẾ GIỚI? NGUYÊN NHÂN SỤP ĐỔ CNXH Ở LIÊN XÔ VÀ ĐÔNG ÂU NHỮNG NĂM 1989 – 1991 TỪ NHỮNG SAI LẦM Ở LIÊN XÔ VÀ ĐÔNG ÂU, CÁC NƯỚC XHCN HIỆN NAY CÓ THỂ RÚT RA ĐƯỢC NHỮNG BÀI HỌC GÌ? CHỦ NGHĨA XÃ HỘI ĐẶC SẮC TRUNG QUỐC XƯA THÀNH TỰU XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC CỦA TRUNG QUỐC TRONG LĨNH VỰC KINH TẾ ĐÁNH GIÁ VỀ NHỮNG THÀNH TỰU ĐÓ? CÔNG CUỘC CẢI CÁCH MỞ CỬA Ở TRUNG QUỐC TỪ NĂM 1978 CÓ Ý NGHĨA NHƯ THẾ NÀO ĐẾN CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CNXH TRÊN THẾ GIỚI HIỆN NAY?
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI: HỒI ỨC & TRIỂN VỌNG MỤC LỤC 1. SỰ RA ĐỜI CỦA LIÊN BANG XÔ VIẾT: NGỌN CỜ DẪN LỐI PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC TOÀN CẦU a. Sự ra đời của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết.….................................................3 b. Sự ra đời của Liên Xô tác động đến phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới....8 2. SỤP ĐỔ LIÊN XÔ VÀ ĐÔNG ÂU: HỒI CHUÔNG CẢNH TỈNH VÀ BÀI HỌC LỊCH SỬ CHO CHỦ NGHĨA XÃ HỘI HIỆN ĐẠI a. Nguyên nhân sụp đổ CNXH ở Liên Xô và Đông Âu những năm 1989 – 1991...............13 b. Bài học xương máu của các nước Xã hội chủ nghĩa..................................................................19 3. CHỦ NGHĨA XÃ HỘI ĐẶC SẮC TRUNG QUỐC: HƯỚNG ĐI MỚI TRONG CÔNG CUỘC CẢI CÁCH VÀ MỞ CỬA a. Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc........................................................................................23 b. Ý nghĩa Công cuộc cải cách mở cửa ở Trung Quốc từ năm 1978 đến công cuộc xây dựng CNXH trên thế giới hiện nay....................................................29 4. THÀNH TỰU XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC CỦA TRUNG QUỐC TRONG LĨNH VỰC KINH TẾ VÀ ĐÁNH GIÁ a. Kỳ tích kinh tế trung quốc.................................................................................................................33 b. Nhìn lại hành trình phát triển kinh tế ở trung quốc.........................................................40
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI: HỒI ỨC & TRIỂN VỌNG SỰ RA ĐỜI CỦA LIÊN BANG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA XÔ VIẾT - Quốc gia ảnh hưởng nhất lịch sử nhân loại - 3
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI: HỒI ỨC & TRIỂN VỌNG SỰ RA ĐỜI CỦA LIÊN BANG XÔ VIẾT: NGỌN CỜ DẪN LỐI PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC TOÀN CẦU Ý NGHĨA ĐỐI VỚI LIÊN XÔ Chấm dứt chế độ phong kiến và tư sản tại Nga Sự ra đời của Liên Xô đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của chế độ phong kiến Nga hoàng và chính phủ tư sản lâm thời, thay thế bằng chế độ xã hội chủ nghĩa. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, quyền lực thuộc về giai cấp công nhân và nhân dân lao động, mở ra thời kỳ xây dựng một nhà nước mới trên cơ sở bình đẳng và tự nguyện. Chú thích: Hình ảnh Cung điện Mùa đông bị tấn công là một trong những biểu tượng quan trọng của Cách mạng Tháng Mười. Nó tượng trưng cho sự sụp đổ của chế độ Nga hoàng và sự lên nắm quyền của giai cấp công nhân. Khẳng định quyền dân tộc tự quyết: Liên Xô là kết quả của sự đoàn kết giữa các nước cộng hòa Xô viết, khẳng định quyền tự quyết của các dân tộc trong việc lựa chọn con đường phát triển. Mô hình nhà nước này chứng minh khả năng tập hợp nhiều dân tộc, quốc gia trên cơ sở bình đẳng và đoàn kết, đồng thời làm thất bại âm mưu chia rẽ của các thế lực thù địch. ( Quyền dân tộc tự quyết là quyền của mỗi dân tộc được tự do lựa chọn con đường phát triển của mình mà không bị can thiệp ) Dẫn chứng: Hiến pháp Liên Xô năm 1924 khẳng định quyền tự quyết, bao gồm cả quyền ly khai, để bảo đảm đoàn kết tự nguyện. Nhiều dân tộc nhỏ như Kazakhstan, Uzbekistan, Turkmenistan, ... lần đầu thành lập nước cộng hòa tự quản trong Liên bang. Đến thập niên 1930, Liên Xô có 15 nước cộng hòa hợp tác về kinh tế, văn hóa và chính trị. *Điểm chung: Quốc huy các nước đều có hình ảnh búa liềm được vẽ trên nền những tia nắng mặt trời, xung quanh là những bông lúa mì. CHXNCN Xô Viết Liên bang Nga CHXNCN Xô Viết Ukraina CHXNCN Xô Viết Azerbaijan CHXNCN Xô Viết Armenia Mỗi nước cộng hòa Xô viết đều có biểu tượng riêng, thể hiện đặc trưng văn hóa và lịch sử của dân tộc đó. Ý nghĩa: Nhấn mạnh tính đa dạng văn hóa và sự tôn trọng quyền tự quyết của các dân tộc trong Liên Xô. 4
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI: HỒI ỨC & TRIỂN VỌNG SỰ RA ĐỜI CỦA LIÊN BANG XÔ VIẾT: NGỌN CỜ DẪN LỐI PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC TOÀN CẦU Ý NGHĨA ĐỐI VỚI LIÊN XÔ Tạo sức mạnh tổng hợp Việc liên minh giữa các nước cộng hòa trong Liên Xô đã tạo ra một sức mạnh to lớn, bao trùm cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị và quân sự. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các nước cộng hòa không chỉ giúp Liên Xô vươn lên trở thành một cường quốc hàng đầu thế giới, mà còn củng cố nền tảng cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Đồng thời, sức mạnh tổng hợp này còn trở thành một lá chắn vững chắc, giúp bảo vệ lãnh thổ rộng lớn của Liên Xô trước mọi mối đe dọa từ các thế lực ngoại xâm. Dẫn chứng Kinh tế Từ một quốc gia nông nghiệp lạc hậu, Liên Xô nhanh chóng trở thành một nền kinh tế công nghiệp hóa hiện đại nhờ các kế hoạch 5 năm. Ví dụ: Kế hoạch 5 năm lần I (1928 –1932) đã tăng sản lượng công nghiệp nặng lên 180% so với trước, tạo nền tảng cho phát triển công nghiệp và quân sự sau này. Đến năm 1940, Liên Xô sản xuất 17,9% lượng thép toàn cầu và chiếm 10,6% sản lượng điện thế giới, đứng trong top 3 quốc gia công nghiệp mạnh nhất. Quân sự Chiến tranh Vệ quốc (1941 – 1945) đã khẳng định sức mạnh của Liên Xô khi đánh bại phát xít Đức, với sự huy động gần 34,5 triệu binh sĩ - đóng góp hơn 60% tổng số lực lượng tiêu diệt quân phát xít. Thắng lợi tại Stalingrad (1943) và Berlin (1945) là những chiến thắng mang tính quyết định trong Thế chiến II. Bức ảnh cho thấy phạm vi lãnh thổ to lớn của liên minh các nước Cộng hòa tạo ra sức mạnh kinh tế, chính trị và quân sự, giúp Liên Xô trở thành một cường quốc hàng đầu thế giới. Chú thích: Đây là một trong những bức ảnh biểu tượng nhất của Chiến tranh Thế giới thứ hai, chụp lại khoảnh khắc Hồng quân Liên Xô cắm lá cờ chiến thắng lên tòa nhà Quốc hội Đức (Reichstag) Nhấn mạnh sức mạnh quân sự: "Bức ảnh thể hiện sức mạnh áp đảo của Hồng quân Liên Xô, đánh dấu chiến thắng vẻ vang trong cuộc chiến chống phát xít." 5
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI: HỒI ỨC & TRIỂN VỌNG SỰ RA ĐỜI CỦA LIÊN BANG XÔ VIẾT: NGỌN CỜ DẪN LỐI PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC TOÀN CẦU Ý NGHĨA ĐỐI VỚI LIÊN XÔ Một mô hình xã hội mới: Liên Xô trở thành nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới, chứng minh tính khả thi của một xã hội không giai cấp, không bóc lột, nơi con người sống trong công bằng và hạnh phúc. Đây là hình mẫu cho nhiều nước khác noi theo. Dẫn chứng Giáo dục Nạn mù chữ ở Nga, vốn chiếm hơn 70% dân số trước Cách mạng, đã giảm mạnh nhờ chiến dịch xóa mù chữ. Đến năm 1939, tỷ lệ biết chữ tăng lên 81,2%. Phúc lợi xã hội Cải cách đất đai Liên Xô xây dựng hệ thống chăm sóc y tế miễn phí, bảo đảm việc làm và nhà ở cho người dân. Đến năm 1950, tuổi thọ trung bình tăng từ 32 tuổi (trước Cách mạng) lên 67 tuổi. Chương trình cải cách nông nghiệp phân phối đất cho nông dân nghèo (1920s), đưa hàng triệu nông dân vào hợp tác xã nông nghiệp, bảo đảm sản lượng lương thực ổn định. Chú thích: Những poster tuyên truyền miêu tả một xã hội lý tưởng, nơi mọi người làm việc cùng nhau vì một mục tiêu chung, không có bất công xã hội. Mục đích: Minh họa tầm nhìn về một xã hội không giai cấp, không bóc lột mà Liên Xô hướng tới. 6
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI: HỒI ỨC & TRIỂN VỌNG SỰ RA ĐỜI CỦA LIÊN BANG XÔ VIẾT: NGỌN CỜ DẪN LỐI PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC TOÀN CẦU Ý NGHĨA ĐỐI VỚI THẾ GIỚI Xác lập mô hình nhà nước mới đối lập với tư bản Liên Xô thể hiện một mô hình nhà nước mới, đối lập với các nhà nước tư bản chủ nghĩa, mở ra con đường mới cho nhân loại trong việc tổ chức xã hội. Đây là biểu tượng hy vọng cho giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên toàn thế giới, đồng thời làm thay đổi cán cân quyền lực quốc tế, tạo nên sự đối trọng với hệ thống tư bản chủ nghĩa. Cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc Thành công của Liên Xô đã truyền cảm hứng mạnh mẽ cho các dân tộc bị áp bức trên thế giới, thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc và giành độc lập. Liên Xô trở thành tấm gương sáng, cung cấp viện trợ chính trị, quân sự, kinh tế và nhân đạo cho nhiều nước đang đấu tranh chống thực dân, đế quốc. Ngày 16 và 17/7/1920, báo Nhân đạo (L’Humanite) đăng toàn văn “Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa” của Lênin. Người đọc, nghiên cứu bản Luận cương và đã tìm thấy ở đó con đường giải phóng dân tộc. Người đã thốt lên: “Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ! Đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải phóng chúng ta!” Dẫn chứng Sau Cách mạng Tháng Mười Nga, nhiều nước thuộc địa lấy Liên Xô làm hình mẫu. Việt Nam học hỏi kinh nghiệm của Liên Xô để tiến hành Cách mạng tháng Tám năm 1945. Hồ Chí Minh từng khẳng định: "Luận cương của Lenin đã soi sáng con đường giải phóng dân tộc cho chúng tôi." Biểu tượng và trung tâm của chủ nghĩa xã hội Liên Xô là trung tâm của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, thổi luồng gió mới vào cuộc đấu tranh của nhân dân lao động trên toàn cầu. Sự tồn tại của Liên Xô khẳng định khả năng xây dựng một xã hội không giai cấp và trở thành điểm tựa cho sự phát triển của các nước xã hội chủ nghĩa khác. Dẫn chứng Liên Xô là thành viên sáng lập Quốc tế Cộng sản (Comintern) năm 1919, tổ chức này hỗ trợ các phong trào công nhân và cộng sản trên toàn cầu, bao gồm việc truyền bá tư tưởng Mác-Lênin và giúp đỡ các đảng cộng sản ở châu Âu, châu Á, và Mỹ Latinh. Quốc tế Cộng sản, còn gọi là Quốc tế III hay Đệ tam Quốc tế 7
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI: HỒI ỨC & TRIỂN VỌNG LIÊN XÔ NGỌN HẢI ĐĂNG SOI ĐƯỜNG CHO PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC TOÀN CẦU NGUỒN CẢM HỨNG VÀ LÝ TƯỞNG Tấm gương sáng Liên Xô trở thành tấm gương sáng cho các dân tộc bị áp bức, chứng minh rằng một xã hội không có giai cấp, không có bóc lột là hoàn toàn có thể đạt được. Chủ nghĩa Mác-Lênin Tư tưởng Mác-Lênin cung cấp một lý luận khoa học về lịch sử xã hội, phân tích sâu sắc về các mâu thuẫn xã hội và chỉ ra con đường giải phóng cho các dân tộc bị áp bức. Bức ảnh là biểu tượng của chủ nghĩa cộng sản, thể hiện khát vọng đoàn kết của công nhân toàn cầu. Hình ảnh búa liềm, ngôi sao đỏ và khẩu hiệu "Vô sản toàn thế giới đoàn kết lại" đã trở thành biểu tượng quen thuộc, đại diện cho cuộc đấu tranh vì công lý xã hội. Khẩu hiệu "Vô sản toàn thế giới đoàn kết lại" Khẩu hiệu này đã truyền cảm hứng mạnh mẽ cho các phong trào cách mạng, thúc đẩy tinh thần đoàn kết quốc tế của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. 8
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI: HỒI ỨC & TRIỂN VỌNG LIÊN XÔ NGỌN HẢI ĐĂNG SOI ĐƯỜNG CHO PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC TOÀN CẦU HỖ TRỢ TOÀN DIỆN Hỗ trợ chính trị Liên Xô công khai ủng hộ các phong trào giải phóng dân tộc, lên án chủ nghĩa thực dân và đế quốc, tạo ra một môi trường quốc tế thuận lợi cho các cuộc đấu tranh giành độc lập. Dẫn chứng Liên Xô công khai ủng hộ cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp ở Việt Nam, lên án mạnh mẽ cuộc chiến tranh xâm lược của Mỹ tại Việt Nam (1954–1975). Tại hội nghị Genève (1954), Liên Xô là một trong những nước lớn bảo trợ Hiệp định đình chiến. Mô tả: Hình ảnh một áp phích tuyên truyền của Liên Xô ủng hộ các phong trào giải phóng dân tộc, với những câu khẩu hiệu như "Đoàn kết chống đế quốc", "Tự do cho các dân tộc bị áp bức". Ý nghĩa: Minh họa cho cách thức Liên Xô sử dụng công cụ tuyên truyền để nâng cao nhận thức và sự ủng hộ của quần chúng đối với các cuộc đấu tranh giành độc lập. Hỗ trợ quân sự Liên Xô cung cấp vũ khí, trang thiết bị quân sự, huấn luyện quân sự và hỗ trợ hậu cần cho nhiều nước đang đấu tranh giành độc lập, giúp họ tăng cường sức mạnh để chống lại kẻ thù. Dẫn chứng Hình ảnh này cho thấy các chuyên gia Liên Xô đang hướng dẫn quân đội Việt Nam sử dụng các loại vũ khí hiện đại do Liên Xô cung cấp, như xe tăng, pháo binh. Điều này không chỉ cung cấp vũ khí mà còn chuyển giao công nghệ và kỹ thuật quân sự cho Việt Nam. Trong Chiến tranh Việt Nam, từ năm 1965 đến 1975, Liên Xô đã viện trợ hàng ngàn tấn vũ khí, bao gồm tên lửa phòng không, xe tăng, máy bay chiến đấu, giúp Việt Nam đánh bại không quân Mỹ trong chiến dịch Điện Biên Phủ trên không (1972). Đối với Cuba, vào năm 1962, Liên Xô cung cấp vũ khí để hỗ trợ quốc đảo này đối đầu với Mỹ trong cuộc khủng hoảng tên lửa. 9
Fleepit Digital © 2021