DSPC Entry (2024-2025)

KAMPEON SA INT’L




KAMPEON SA INT’L

KAMPEON SA INT’L GAR COMPETITION GAR COMPETITION CHRISTOPHER F. DAEN ANG OPISYAL NA PAHAYAGANG PAMPAARALAN SA FILIPINO NG DON BOSCO HIGH SCHOOL PARAÑAQUE Daig kayo ng Robot na ‘to! Kasamang lumipad papuntang Singapore nina (kaliwa—kanan) Rhian Mishka E. Sto. Domingo, Carlos Miguel T. Sison at Joseph Israel II F. Estoesta ang kanilang Robot na repleksiyon ng kanilang matinding pagpupursigi upang magkampeon sa International GAR competition. Anumang parangal na natanggap namin ay hindi namin matatamo kung wala ang patnubay at gabay ng aming coach. G. Raymond Penaflor ahabang panahon ng pagsasanay at matinding determinasyon upang makatuntong sa International level. Iyan ang naging sandata ng Robotics Team ng Don Bosco High School Parañaque matapos magkampeon sa International Global AI Robotics (GAR) Competition na ginanap sa Global Indian International School, Singapore noong Enero 21Buong pagmamalaki nilang ibinahagi ang bunga ng pagsusumikap ng mga piling mag-aaral na kinabibibilangan nina Joseph Israel II F. Estoesta, Rhian Mishka E. Sto. Domingo at Carlos Miguel T. Sison ng Don Bosco High School Parañaque. Mula sa mga manlalahok sa iba’t ibang bansa katulad ng China, Korea, Singapore at iba pang bansa sa Asya, naiuwi nila ang gintong medalya at mga plake . Hindi maitatanggi ang kahusayan ng tatlong magaaral sa JHS, sampu ng iba pa nating mag-aaral mula sa SHS na nagpakitang gilas noong National Competition, patunay nito ang mga naiuwing mga karangalan noong Agosto 20, 2024. Maliban sa JHS, nagkampeon din ang ilang piling mag-aaral ng SHS ang kampeonato na kinabibilangan nina Marvin S. Grafil at Rian Mishka E. Sto. Domingo. Nag-uwi naman ng parangal sa kategorya ng Philippine Robotics Olympiad (PRO) sina Eryl Samuel C. Partosa at Ayessah Nicole P. Pagao, Joseph Israel II F. Estoesta, Marvin S. Grafil at Rian Mishka E. Sto. Domingo bilang ‘Future Engineers and Future Innovators.’ Laking pasasalamat naman ng mga mag-aaral sa tulong at suporta ng ating LGU, D.O Parañaque at maging sa ating butihing punungguro. Wala namang makahihigit sa pagpapaabot nila ng pasasalamat sa gabay at tulong ng kanilang coach si G. Raymond Peñaflor . Nag-iwan naman ng mensahe si G. Peñaflor sa mga Bosconian at naghahangad na magtagumpay sa anumang na patimpalak na sasalihan. kahalagahan ng pagiging responsable at matinding determinyasyon upang mag- ing matagumpay sa anumang naisin. “ Sa lahat ng gagawin, laging umasa sa Panginoon”, dagdag pa ng coach. Sa kasalukuyan, puspusan muli ang kanilang pagsasanay bilang paghahanda sa kanilang susunod na laban sa darating na sa Hulyo 2025 sa dako naman ng China. Binigyang diin niya ang MGA NILALAMAN … SI PLACIDO PENITENTE ECOIKOT CENTER  1ST PLACE: JHS Group Category  2ND PLACE: JHS Individual Category  2ND PLACE: SHS Group Category SANA ARAWARAW, BUMABAGYO WINTER WONDERLAND SA SAUDI hari ng Boxing Ring sa NCR Meet Carlos Miguel T. Sison, miyembro ng Robotics Team at mag-aaral mula Grade 10 DIAMOND

KAMPEON SA INT’L

02 BALITA

ANG OPISYAL NA PAMPAARALANG PAHAYAGAN SA FILIPINO NG DON BOSCO HIGH SCHOOL PARAÑAQUE PRINCESS MAE G. VILLEZA Dinaluhan din ito ng mga sumusunod na paaralan: Dr. Arcadio Santos National High School, Sun Valley National High School, San Antonio National High School at La Huerta National High School. KUHA NI: CHAENGEL EYRE C. ESPINO Sa Basura, may Pagkakaisa. Matiyagang isinasalansang ng mga Eco-Saver Club Officers ang mga Recyclable Materials na isinumite ng bawat baitang na ipatitimbang upang maidagdag sa ating puntos. D umalo at nakiisa ang Don Bosco High School Parañaque sa mga programa at paligsahang inihanda ng Eco-Ikot Center sa ilang mga paaralan sa lungsod ng Parañaque na ginanap sa Sequioa Hotel Manila Bay noong ika-13 ng Setyembre 2024. Ang mga tagapagsalita sa programa ay nagtalakay at nagbahagi ng kanilang kaalaman at kasanayan sa pangangalaga sa ating kalikasan at kahalagahan ng pagbabawas ng mga basura sa ating kapaligiran. Nagkaroon naman ng mga patimpalak katulad ng Advocacy Poster Making na sinuportahan ng mga Bosconian sa pamamagitan ng pag-react sa larawan bilang paraan ng pagboto. Layon nitong mapalawak ang kamalayan ng mga Parañaqueño sa pagpapanatili ng kalinisan ng kapaligiran sa pamamagitan ng sining. Isa rin sa hindi pinalampas ng mga Bosconian ang makasali sa Eco-Champs na may proyektong makakolekta ng mga patapong bagay na maaari pang ma-Recycle. Nasungkit ng paaralan ang ikalawang puwesto sa pangangasiwa ni Bb. Nilda Mendoza, tagapayo ng Eco-Savers Club at sa tulong din ng mga guro, mag-aaral, magulang at NTP’s ng paaralan. Labis naman ang pasasalamat ni G. Ruel A. Grafil sa buong pusong pagsuporta sa proyekto o paligsahan upang mapanatili hindi lamang kalinisan, kung hindi ay ang pagmamahal sa ating kapaligiran kahit sa simple nating pamamaraan. BEATRISH F A ng kanilang karunungan at dedikasyon an Hindi pinalampas ng Robotics Club ng Don Bosco High School Parañaque ang pagkakataon na maipamalas muli ang kanilang kahusayan sa natapos na 5th Philippine National Minecraft Competition 2024 na sinalihan ng iba’t ibang paaralan na ginanap noong ika-7 ng Disyembre sa Miriam College. Naging palasak ngayon sa mga kabataan ang paglalaro ng Minecraft o Sandbox game dahil sa kalayaan ng mga maglalaro na magdisenyo at lumikha ng mga estruktura na katulad sa Engineering kung kaya nangangailangan ang bawat manlalaro ng malikhaing pag-isip at matalinong pagbubuo ng konsepto. Kaya naman, hindi rin maitatanggi ang kahusayan ng mga Bosconian dahil patunay Handog ng mga SK para sa mga mag-aaral ng Grade 10, SHS N SEAN GUILLER C. MILLARES agpaabot ang Sangguninang Kabataan ng Brgy. Don Bosco ng ilang School Supplies sa mga mag-aaral ng Grade 10, 11 at 12 noong ika-16 ng Setyembre 2024. Ito ay inisyatibo at kagandahang loob ni SK Chairperson Hope Vasquez sampu ng iba pang kawani. Nagkaroon ng maiksing programa na sinimulan ng Pambungad na Mensahe mula kay SK Kagawad Crista Aranda, Head Education. Huwag nating hayaang diktahan tayo ng kahirapan. Ayon sa kaniya, huwag nating hayaang diktahan tayo ng kahirapan, bagkus ito ay maging inspirasyon natin upang magkaroon ng magandang kinabukasan. Ipinamahagi naman ang mga School Supplies sa mga mag-aaral pagkatapos ng programa. Naglalaman ang mga ito ng papel, ballpen, correction tape, highlighter, at mga notebook. Hindi maiwaksi ang ngiti sa labi nang matanggap ang mga gamit sa paaralan dahil bukod sa makapagtatabi pa sila ng salapi para sa ibang bagay ay tiyak nila itong mapakikinabangan sa kanilang pag-aaral at makatutulong pa na mabawasan sa gastusin ng kanilang mga magulang. Nagpaabot naman ng pasasalamat ang ilang kinatawan ng SSLG, mag-aaral at ang mga guro sa pangunguna ni G. Joseph Goode, Master Teacher II na nagpaabot ng maiksing mensahe ng pasasalamat sa pagpapaabot ng tulong at suporta sa mga mag-aaral ng ating paaralan. SULONG SA MGA PROYEKTONG PARA SA MGA BOSCONIAN Sa pangangasiwa ng mga SLSLG Officers na pinamumunuan nina Sean Guiller Millares at Ma. Cristina Recto naipagkaloob ang School Supplies sa lahat ng mga mag-aaral sa Grade 10 at SHS na handog ng SK Officers

02 BALITA

BALITA 03

RHIAN MEA P. DECANDIDO G aling, Talino at Husay ng mga Batang Makabansa sa Diwa ng MATATAG na Adhika", iyan ang naging tema ng kaunaunahang School Based Conference na nilahukan ng mga Campus Journalists noong Oktubre 17-20. Hindi pinalampas ng mga Bosconian ang pagkakataon na sumubok sa larangan ng pamamahayag nang naglunsad ang paaralan ng simpleng preskon. FERNANDEZ ng malaking susi sa kanilang sa tagumpay. ang mga karangalan na naiuwi nila sa naturang patimpalak. Nakamit nina Eryl Samuel C. Partosa, Lance Joven L. Oreta at Shina May C. Principe ang unang puwesto sa JHS Group Category. Samantala, namayagpag naman si Clian Enzo M. Quibal sa JHS Individual Category na nasungkit ang ikalawang puwesto. Hindi rin nagpahuli sina Josef Israel II F. Estoesta, Jeremiah Lawrence L. Oreta at Vanessa Jhesie G. Ortua na nagtagumpay sa pagkamit ng ikalawang puwesto sa SHS Group Category. Lahat ng tagumpay at magandang resulta ng kani lang pagsusumikap ay dahil sa gabay at suporta ng kanilang coach na si G.Raymond B. Peñaflor. Kani-kaniyang galing at talento ang kanilang ipinamalas sa iba’t ibang kategoryang inilatag sa naturang paligsahan sa pamamahayag katulad ng mga sumusunod: Pagsulat ng: Balita, Isports, Lathalain, Pangulong Tudling, Kolum, Agham at Pangkalusugan. Kabilang din ang mga kategorya ng Paglalarawang Tudling, Pagkuha ng larawang Pampahayagan, Tinta ng katotohanan. Matiyagang isinusulat sa malinis na papel ang naging burador ng mga CJ’s bago ito isumite. Pag-uulo at Pagwawasto ng Balita. Nag-iwan naman si Bb. Maria Bernadette Basa ng magandang mensahe at paalala sa mga Campus Journalist. Aniya, “ Napakalaki ng gampanin ng Cj’s sa pagbibigay kaalaman at pagpapalawak ng kamalayan ng mga mag-aaral sa iba’t ibang usapin kaya higit dapat na maging maingat kayo sa mga isinusulat upang mapanatili ang kredibilidad at kalidad ng ating pahayagan.” Laking pasasalamat naman nina Bb. Dessa Mae M. Pamittan at Bb. Stephanie R. Aportadera na matagumpay na naisakatuparan ang preskon sa tulong at suporta ni G. Ruel A. Grafil, punungguro. “Maganda itong hakbangin upang buhayin ang pagmamahal at interes ng mga Bosconian sa larangan ng Journalism.”, ani Bb. Dessa, SPA sa Filipino. "Asahan ninyo na kada taon na itong gagawin.", dagdag pa niya. Inaasahan naman ang puspusang pagsasanay ng mga mamahayag para sa nalalapit na DSPC . Ganap nang itinalaga ang mga bagong SPTA Officers ng DBHSP sa taong panuruang 2024-2025 na maglalaan ng kanilang panahon upang magsilbing tagapangulo at tagapangasiwa ng mga proyektong mapagkakasunduan ng mga magulang at mga guro na higit na mapakikinabangan ng mga Bosconian. Narito ang mga sumusunod na SPTA Officers: President: Bb. Marites Morano V. President: Bb. Ana Baysa Secretary: Bb. Jannica Galan Treasurer: Bb. Jazminda Soliano Auditor: Bb. Johanna Estoesta JHEREN MEA P. PALERMO P agbibigayan ang pinakadiwa ng Kapaskuhan. Ganiyan ipinagdiwang ng DBHSP ang pagsalubong ng kapaskuhan nang nagpaabot ng kaunting pamaskong handog na ilang Grocery Items ang Faculty Officers sa ilang piling mag-aaral. Damang-dama ang simoy ng kapaskuhan sa DBHSP dahil na rin sa diwa ng pagbibigayan sa pangangasiwa at inisyatibo ng buong Faculty Officers. Ginanap ang ‘Adopt a Child Project’ noong Disyembre 18, 2024 sa AVR ng paaralan. Laking pasasalamat naman ng mga mag-aaral dahil may pandagdag grocery sila sa pagsalubong ng Noche Buena.

BALITA 03

04

Balitang Nasyunal Larawan sa Kaliwa: Mga scouters sa araw ng NBOR Larawan sa Kaliwa: Scouters sa pagtatalaga bilang ganap nang Eagle Scouts. JULIE FONTANILLA M VANESSA JHESIE ORTUA ay basbas na ng NPCC o National Price Coordinating Council sa ilalim ng RA 11203 ang rekomendasyong pagdedeklara ng Department of Agriculture ng food emergency sakali mang magpatuloy ang sobrang pagtaas ng presyo ng bigas sa bansa dahil sa kakulangan sa suplay. A Sa unang pagkakataon ay nagkaroon ang Don Bosco High School Parañaque ng patimpalak na ‘Search for Mr and Ms Educator 2024’ na proyekto at inisyatibo ng School Parent-Teacher Association na ginanap noong ika-3 ng Oktubre. Ayon kay Agriculture Secretary Francisco Tiu Laurel Jr., inaprubahan noong Enero 16 ng NPCC ang resolusyon na humihikayat sa DA na magdeklara ng food emergency dahil hindi pa maayos ang market mechanism ng bansa. Aniya, ang mangyayaring deklarasyon ay dumaan sa masusing pag-aaral batay na rin sa datos na nakalap. Pinahintulutan naman ang NFA na ihanda ang 300,000 metro toneladang buffer stock na papalitan naman ng lokal na ani bilang suporta sa mga mamamayan at higit sa ating mga local na magsasaka. Makakatulong din upang maayos ang ating imbakan sa nalalapit na anihan sa Pebrero. Detalye mula sa Pilipinas Star Ngayon DHAEVID JOWARD M. JUMAWAN A ng pagiging scouts ay nangangailagan ng dedikasyon, tiyaga, at paglilingkod ng higit pa sa iyong sarili. Oktubre 5, 2024 nang ginanap ang National Board of Review sa San Antonio National High School Parañaque na labis napinaghandaan ng mga scouts ng Don Bosco High School Paranaque. Balitang Internasyunal AZUMI D. CORONEL K akayanin mo ba kung ipagbawal ang paggamit ng Tiktok sa ating bansa? Dahil sa kanilang naging paghahanda at kasanayan, ganap nang iginawad ang titulong Eagle Scouts sa mga sumusunod na mag-aaral: Vince Bagaan, Azumi Coronel, Danielle Gabriel Calip Diño, Dave Gonzadulo, Mark Ivan Gravoso, Justin Keith Jornales, Maynalyn Pacifico, Karl Ivan Bem Subere, Leann Grace Tizon at Adrian Rafael Todelo noong Disyembre 14, 2024 nang maganap ang National Honor for Eagle Scouts sa Jaime Ferrer Hall, Division of Parañaque. Nagagalak ang buong DBHSP sa sa tagumpay na nakamit ng mga kahanga-hangang BATANG LIDER. Nababahala ngayon ang buong America dahil sa pagtatakda ng tuluyang pagba-ban sa Tiktok app mula sa humigitkumulang 170 M users sa America sa Enero 19, 2025. Malaking hamon ngayon kay Pangulong Joe Biden ang epekto ng pagtatakda nito sa kabila ng nalalapit nang inagurasyon ni Pangulong Trump. Gayunpaman, isinasaalang-alang ng administrasyon ni Biden ang pagpapaliban nito, isang araw pagkatapos ng Nationwide Banning. JASMEN T. SORMILLO N aging sentro ng mensahe ni G. Grafil ang kahalagahan ng pagkaroon ng kahandaan at ligtas na paaralan. Kung kaya’t nagpalagay ng Hard hats na sasapat sa bilang ng mga mag-aaral sa bawat silid-aralan. Nagsimulang ilagay sa bawat silid ang 480 piraso nito na may kabuuang bilang na 960 Hard Hats noong ika-8 ng Nobyembre 2024. Ayon naman sa kaniyang itatalagang National Security adviser, “ Tiktok itself is a fantastic platform. We’re going to find a way to preserve it but protect people’s data.” Hindi pa man malinaw ang magiging hakbang ng administrasyon ni Trump, inaasahan pa rin ng mga app users na maipagpaliban ang pagpapatupad ng ban sa Linggo. Source: Reuters.com Nilahukan ito ng naggagandahan at naggagwapuhang mga guro ng DBHSP na pinatunayang hindi lamang sila mahuhusay sa pagtuturo sa loob ng klasrum bagkus mahuhusay rin sa pagrampa. Nagkaroon ng pagkakataong ipamalas ng bawat kandidato/a ang kanilang kahusayan sa pagrampa at pagdadala ng kanilang kasuotan: Casual at Sports attire, at Evening gown. Ipinakita naman ng mga Bosconian ang kanilang pagsuporta sa proyekto sa pamamagitan ng pagtugon sa iba pang komponent ng paligsahan katulad ng ‘Popularity Vote Online’ sa pamamagitan ng pag-react ng puso sa litrato ng gurong nais suportahan. Isa sa paraan ng SPTA na makalikom ng sapat na pondo para sa isang kapaki-pakinabang na proyekto para sa paaralan ay ang ‘Piso Kada Boto’ na naglalayong makapag-abot nang boluntaryo ang kahit na sino sa maliit na halaga bilang pagsuporta. Higit na nagpakitang gilas naman ang mga kandidata/ o sa kanilang Evening Gown sa huling bahagi ng programa. Bagama’t naisabatas na noong Abril, inaasahan naman ang magiging Political resolution na gagawin ni Donald Trump dahil sa hindi pagsunod ng ByteDance sa nais ng US, kumpanya sa China na nagmamay-ari ng TikTok app. Sa kasalukuyan, malaya pa ring nagagamit ang app sa America at hindi naman daw ito agad-agad mawawala sa Enero 19 kundi ay unti-unti na lamang mawawala ang mga features nito hanggang sa hindi na nila ito magagamit pa. makabogera sa pagrampa. Unang sinubukan ang Hard Hats sa pamamagitan ng isang Earthquake Drill noong Nobyembre 14, 2024. MAINAM NANG ALISTO. Ilan sa mga mag-aaral ang sumubok na gamitin ang hard hats upang maagang tumugon sa sandaling magkaroon ng lindol. Sa pangunguna at pangangasiwa ng ilan sa mga Club Officers: Girl Scouts of the Philippines, CIC, Boy Scouts of the Philippines at SSLG. Nasubukan nito ang kahandaan ng paaralan sa tuwing darating ang sakuna. Ayon sa mga mag-aaral, malaking tulong umano ng Hard Hats na inilagay upang maprotektahan ang bawat isa sa mga bagay na maaaring bumagsak. Nasaksihan naman ang maagap na pagresponde ng mga officers sa mga hindi inaasahang pangyayari sa ginanap na Earthquake drill. Dinomina nina Bb. Stephanie Aportadera at G. Antonio Barles ang entablado hindi lamang dahil sa kagandahan ng kanilang kasuotan ngunit higit sa kanilang pagda dala nito, sila rin ay itinanghal bilang Mr. and Ms. Educator 2024. Nasungkit naman nina Bb. Donalyn C. Dagami ang Best in Casual at Sports Attire sa babae at si G. Lauris Numbalin naman sa lalaki. Labis ang pasasalamat ng mga bumubuo ng SPTA at Faculty Officers at higit sa lahat si G. Ruel A. Grafil, punung-guro sa suporta ng mga Bosconian sa magandang tunguhin ng proyektong ito. Tinapos na ang laban! Masayang kinoronohan ni Kapitan Mar sina G. Barles at Bb. Aportadera bilang Mr at Ms Educator 2024.

04

05

Leirns Rica C. Robin Punong Patnugot Princess Mae G. Villeza Kapatnugot Chaengel Eyre M. Espino Tagaanyo ng Pahayagan Sean Guiller Millares Tagapangasiwa ng Pahina Vanessa G. Ortua Patnugot ng Balita Patnugot ng Pangulong Tudling T iktok influencer of the Year, FAMAS award . Laman ngayon ng balita sa mga pahayagan at social media ang mga sikat na personalidad na sinusubukang kunin ang loob ng sambayanang Pilipino. Galing sa pag-arte, pag-awit, pagsayaw at pagkakaroon ng maga-gandang mukha sa telebisyon ang tatak ng mga personalidad na ito dahil sa kabi-kabilang proyekto at mga prestihiyosong award ang natatanggap nila sa larangan ng pag-aartista. Sigaw ng taumbayan, Stasha Reign Babor Patnugot ng Balitang Isports Leann Grace Tizon Tagakuha ng Larawang Pampahayagan Bb. Dessa Mae M. Pamittan Tagapayo Mga Kasangguni Bb. Ruth B. Accad Koordineytor sa Filipino Bb. Carlyle B. Ando Dalubguro I Ruel A. Grafil Punungguro I LIHAM SA PATNUGOT Para sa patnugutan ng Ang Alab, Sana ay maiparating sa kinauukulan ang pagkakaroong muli ng Trash bin sa loob ng silid-aralan dahil dagdag pa sa gastusin ng mga mag-aaral ang pagbili ng garbage bag. Tugon ng Patnugutan Mayroon kayang paraan upang mabago ang tuntunin o hakbangin ng mga nasa katungkulan upang masala ang pinakakwalipikado o kandidatong may puso lalo na sa mga nasa laylayan? Naniniwala pa rin ang karamihan na nananaig pa rin ang may malawak na kaalaman sa pangangasiwa ng mga usaping politikal at higit sa lahat, Kailangan talaga nating maging matalino at maingat sa pagpapasiya. Sa katunayan, Isa sina Philip Salvador, W. R, Arjo Atayde sa mga batikang artista na susubok sa larangan ng politika. Patnugot ng Agham at Teknolohiya Taga-Dibuho Hindi kaya maging salik ang kasikatan ng mga sikat na personalidad sa pagboto ng mga tao? kandidatong hindi bingi sa hinaing ng mga mahihirap. Paano nila pamumunuan kung salat sila sa kaalaman kapag mga usaping politikal?" Ma. Katrina B. Carreon Direck Tuplano kabuuang posisyon na inilabas ng Comelec. Kaya kaya nilang tanggapin ang mga kritisismo at pambabatikos na ibabato ng mga Pilipinong botante na uhaw sa pagbabago at kaunlaran ng bansa? "Hindi naman na ito bago", madalas itong marinig sa mga taong nasanay na lang sa kalakaran ng gobyerno na walang matibay na screening upang makilatis ang mga naghahangad na mapabilang sa tinatayang 18,280 …si Placido Pentinte Pahina 6 ANG OPISYAL NA PAHAYAGANG FILIPINO NG MGA MAG-AARAL NG DON BOSCO HIGH SCHOOL PARAÑAQUE Liahona Sacedor LIAHONA SACEDOR

05

06 OPINYON

Sino ako pagkatapos ng sampung taon? na maging matagumpay sa hinaharap hindi man ngayong taon ngunit sa mga susunod na pagkakataon. LIAHONA SACEDOR A ko ay katulad niyo rin na isang mag-aaral na nangangarap, sampung taon magmula ngayon ay isa na akong ganap at propesyonal na doktor; mayroon ng sariling bahay at nakakaangat na sa buhay ngunit bago pa man natin matatamasa ang tagumpay sa buhay ay marami muna ang mga pagsubok na maaaring dumating na makahahadlang sa ating mga pangarap. Marami sa atin ang nangangarap at naghahangad Naniniwala akong “Edukasyon ang pinakamainam na sandata”. Isa ang edukasyon sa mahalagang sangkap patungo sa ating inaasam na adhika, hindi tayo magiging isang ganap na matagumpay kung wala ito. Hindi maitatanggi na maraming problema ang kinahaharap sa larangan ng edukasyon. Mga mag-aaral ang pinakanakararanas ng kakulangan o kasalatan ng suportang pinansyal upang matustusan ang kanilang pangangailangan sa paaralan. Kahirapan ang hadlang! Hindi ka makakakilos kung walang sapat na salapi pansuporta sa mga pangangailan sa paaralan. Higit pa, kahirapan ang dahilan kung bakit kumakalam ang sikmura habang nakikinig sa talakayan, nakasisiguro akong walang natutuhan at naisaulong aralin. Pamilya ang sandigan at pundasyon ko upang magpatuloy. Sila ang mga paa ko upang piliin na makausad kahit mabagal, kahit mahirap, kahit malabo ang landasin. Baon ko ang kanilang mga pangaral at paalala na ang buhay ay hindi katulad ng bulaklak na ngayon sisibol ngunit kinabukasan malalanta. Hindi matatapos ang buhay sa “Isang kahig isang tuka” na sistema. Sino ako pagkatapos ng sampung taon? Hindi ko masisiguro pero ngayon pa lamang sisimulan ko na ang pagpapasalamat sa mga kaibigan, guro at aking pamilya dahil natitiyak kong kasama sila sa daan tungo sa inaasam ko sa buhay. Naniniwala akong darating ang pagkakataon na titingala ako sa kalawakan na walang pasidlan ang pasasalamat. ACE LEMUEL ABIZAR Tila normal na ang mga balita tungkol sa mga taong namamatay dulot ng kahirapan at Karahasan. Sa kabila ng mga pangako ng mga politiko na labanan ang kahirapan at itaguyod ang kaunlaran, tila marami pa rin ang nasa laylayan ng lipunan. Saan napupunta ang mga pondo at tulong na dapat sana’y para sa sama-sama nating muling pagbangon? Sa bawat halalan, ipinapangako ng mga kandidato ang mga pagbabago at mga proyekto na makatutulong sa mga mahihirap. ngunit sa sandaling sila ay maupo sa pwesto, tila nagiging bulag at bingi sila sa mga hinaing ng mga tao. Ang mga programang pangkaunlaran na kanilang ipinangako ay kadalasang nauuwi sa mga proyekto na hindi naman nakatutulong sa tunay na pangangailangan ng mamamayan. Sa mga lugar na sobrang naapektuhan ng kahirapan, ang mga tao ay napipilitang gumawa ng mga desperadong hakbang. ng kanilang nasasakupan. Ang ilan ay nagiging biktima ng karahasan, habang ang iba naman ay nahuhulog sa masamang bisyo. Ngunit sa kabuuan, ang sistema ng politika sa ating bansa ay puno ng katiwalian at kapabayaan. Ang mga bata na dapat sana'y nag-aaral ay napipilitang magtrabaho upang makatulong sa kanilang pamilya. Ang mga namumuno ay tila nalilimutan ang kanilang tungkulin na protektahan at itaguyod ang kapakanan ng mga mamamayan, nagiging makitid ang isipan na siya namang kaluwagan ng kanilang bulsa. ahasang kinokondena ang mga maling pamumuno ngayon sa ati bansa. Sa huli, ang ating mga politiko ay dapat maging responsable at may pananagutan sa kanilang mga aksyon. Pagpapatunay na pinahahalagaha pa rin ang ang bawat tinig ng mamama yan sa kabila ng kaliwa’t kanang banga yan ng pinakamataas na pinuno ng ban Ang mga pahayag na naguutos ng karahasan, lalo na sa mga nanlaban, ay nagiging simbolo ng isang mas malalim na problema sa ating lipunan. Ang tunay na pagbabago ay nagsisimula sa pagkilala sa mga problema at pagtulong sa mga tao, hindi sa paglimot sa kanilang mga pangako. Bilang isang mamamayan, marahil ay pareho tayo ng himutok sa nararanasa at nasasaksihan natin sa bawat kuma-kandidato. Ang mga lider na ito, sa kanilang mga desisyon, ay nagiging kasangkapan ng pagkasira ng mga buhay. Ang mga mamamayan ay may karapatan na magtanong, humingi ng sagot, at ipaglaban ang kanilang mga karapatan. Sila ang mga "mamamatay" sa pag-asang dapat sana'y buhay at malaya. Hindi maikakaila na may mga politiko na tunay na nagmamalasakit at nagtatrabaho para sa ikabubuti Tayo ay dapat maging mapanuri at huwag hayaang mamatay ang ating buhay na saloobin. Ang mga ganitong sitwasyon ay nagiging sanhi ng mas maraming pagkamatay, hindi lamang sa pisikal kundi pati na rin sa pag-asa at pangarap ng mga tao. MA. T Ang bawat bansa ay mandating magkaroon ng lupon ng mga taong mamumuno upang mapanatili ang katiwasayan ng pamayanan. Sa dinami-rami ng mga Pontio Pilatong nangangahas na maluklok sa pagkapresidente, hindi mawawaksi sa akin kung kailan kaya nila matutulduka

06 OPINYON

OPINYON 07

PAANO TAPUSIN ANG NATITIRANG PAG-ASA NI Ang Makabagong SHEVA VALENZUELA Si Kabesang Tales na nagmamay-ari ng lupaing dating masukalat hindi napakikinabangang lupa. Paano maisisigaw, masisiwalat ang kabulukang sistemang ito ng lipunan? Mula sa dugo’t pawis na inilaan niya Mga magsasaka na mistulang nakabaon sa lupa dahil sa sa kaniyang sinasaka ay unti-unti niyang natatamo ang karangyaan ng buhay. Dahil sa mga tinatamasa niya, mayroo namang mga buwaya na pilit umaangkin ng kaniyang lupa… ng pangarap niya para sa kaniyang Pamilya. VANESSA JHESIE G. ORTUA Marami sa atin ang may malalim na suliranin na hindi mabigkas sa kahit na sino. Napakaraming mga katanungan ang gumugulo sa’ting isipan, madalas nga’y hindi natin batid kung saan nagmumula ang mga bagay-bagay na sumisiksik Tulad ni Tales, kabi-kabilaan ang mga pasaring ngayon ng ating mga maliliit na bayani —MAGSASAKA! sa ating ulirat. Tumataas ang presyo ng mga bilihin ngunit ang mga maliliit na magsasakang katulad niya ay hindi na halos magkandaugaga dahil sa mababang bili ng kanilang produkto. Nababatid kong malapit nang maging kabilang sa lahi ni Placido Penitente. Ang tauhan sa EL Fili na’tahimik’ ngunit ‘nagdurusa’. Ang mag-aaral na pilit sinusunod ang kagustuhan ng Hinahanap mo siguro ang hustisya? Nangungutang, may maipambili lang ng pampataba para sa mga palay na itinanim mula umaga hanggang gabi. Minsa'y hindi pa nga kumakain masiguro lang na kahirapan. sila'y may maitatabing pangmatrikula ng mga bata. Nakakaawa ngunit walang magawa, mga boses na Halos kinakalyo na ang palad, nagsusugat at namamalat kasintigang ng kanilang lupang sinasaka. ngunit patuloy pa rin dahil may pamilyang umaasa sa kanilNakalulungkot isipin kung sino pa ang nagtanim siya pa ang ang kakarampot na kikitain. Halos umiikot lang ang kanilang walang makain. kita sa pambayad ng mga utang, hindi pa tiyak kung Iyan ang Pilipinas, tinatanggalan ng pag-asa ang sasapat pa para sa kanilang pang araw-araw na gastusin. mga katulad ni Kabesang Tales! Kailan kaya masasapat ang ating mga lalamunan mula sa pagkauhaw sa katarungan? magulang kahit hirap na hirap na ang kalagayan. Walang ibang makausap at makaunawa ng hinanakit. Madalas nagdudulot ng Depresyon. Ayon sa UPPI o University of the Philippines Population Institution, higit kumulang 574,000 Pilipino o 3% ng kanilang kabuong bilang ang nagbalak ng kitlin ang kanilang buhay dulot ng matinding depresyon. Anim sa sampung kabataang Pilipino ang hindi na nagawa pang humanap ng tulong mula sa mga eksperto samantalang ang nalalabing apat ay nakararanas ng na nilang hiningian ng saklolo. CRISTINA RECTO ting an aansa. n an diskriminasyon mula sa mga taong minsan ang dumaraming bilang ng namamatay dahil sa ? Paano kaya matatamo ang pinakalayunin nito kung ang higit sa nakararami ay mamatay tao?! Ayon sa ulat ng UNICEF, 95 kada araw ang namamatay na bata. Dagdag pa nila, 27 sa bawat 1,000 batang Pilipin ang namamatay bago tumutntong sa edad 15. Nababatid ko na may kakayahan ang kahit na sinong Presidente sa paglutas sa lumalaking bilang ng mga batang namamatay dahil sa malnutrisyon o mga paslit na pinagkakaitan ng buhay na malayo sa karahasan at kahirapan. Batid ko rin, na sa kabataang tulad ko, namamatay na ang pag-asa kong makita at masaksihan ang bagong bayan na lahat ng mabubulaklak na salita at pangako ng president sa tuwing mangangampaniya ay matamasa natin na walang diskriminasyon at karahasan na kapalit. Nawa ang kasaysayan ay mabago rin sa pamamagitan ng hindi pagkalimot sa mga karanasan ng ilang magulang na iginagapang ang pang araw-araw na pangangailangan ng pamilya ngunit hindi nakatakas sa bangis ng bala ng mga hayok sa kapangyarihan at pera. Natkatitiyak ako sa pagpupukulan ng aking daliri. Ilan sa mga dahilan ng ganitong karamdaman ay trauma, family background, maagang pagdadalang tao, pag-iisa, pressure mula sa pamilya at kaibigan at stress dulot ng mga pang araw-araw ng gawain. Ang kamalayan sa ganitong karamdaman ay maging pamulat ng mata na maging sensitibo sa lahat ng bagay. Ilan pa bang Placido Penitente ang nananatiling tahimik ngunit nagdurusa? h’wag nang hintayin ang bukas o makalawa habang sinisisi ang sarili kung bakit hindi ka nakinig at tumabi sa kanila.

OPINYON 07

LATH

08 S LEIRNS RICA C. ROBIN M asarap humigop ng kape kapag malamig ang hangin, sabayan mo pa ng malakas na buhos ng ulan. Minsan naman, komportable ka lang nakahiga sa kama habang balot na balot ng kumot at nagmimistulang lumpia. Tuwing ganito ang panahon kadalasang wala kang ginagawa dahil walang pasok, suspendido ang klase o kaya naman ang trabaho. Mapapasabi ka na lang talaga ng sana araw-araw ganito o sana araw-araw bumabagyo. Karamihan sa mga estudyante ay natutuwa tuwing may anunsyong suspendido ang klase dahil ibig sabihin nito ay walang gawain, ang tanging gagawin lang ay magpahinga, humiga at damhin ang araw na wala kang ginagawa. Kadalasan nga natutuwa pa sa tuwing may nakikitang post na "Ang lamig, kailangan ko ng yakap" at pipindutin pa ang share button. Marami ang natutuwa ngunit sa likod nito ay may mga taong naghihinagpis at lumuluha. Money is Life’ Ang persona ay sumasamba sa salapi, wala siyang ibang naiisip kung hindi paano paramihin ang kaniyang kayaman sa buhay. Hindi niya priyoridad ang mga bagay na higit na mahalaga sa paningin ng isang ordinaryong tao. Palaging nasa laylayan ang Pag-ibig, Pamilya at mga Kaibigan. Kayang isugal ang kahit na ano sa ngalan ng pera. Paggising mo sa isang umagang malakas ang buhos ng ulan, unang iisipin mo ang magtimpla ng kape ngunit ang iba hindi pa man din sumisikat ang araw, marinig pa lang ang buhos ng ulan ay babangon na. Hindi para magtimpla ng kape, babangon sila dahil may tulo ang bubong at mag-iisip kung papasok ba ang baha sa bahay nila. Karamihan sa kanila ay umaakyat pa ng bubungan habang puno ng takot at kaba ang kanilang mga mata. Walang kasiguraduhan kung may tutulong ba o kung may nakakakita ba sa kanila. Maririnig mo pa ang iyak ng ilang mga bata at boses ng ina nilang sinasabihan sila na tumahan na. Ikaw, naririnig mo ba sila? Habang masaya mong hinihigop ang iyong kape, habang komportable mong niyayakap ang sarili dahil sa lamig, may mga taong walang magawa dahil hindi sila pinagpala. Habang kampante ka dahil hindi ka naman apektado may mga taong paulit-ulit hinihiniling na sana ay matapos na ang bagyo. ‘ ‘Fair and Just’ Nananatiling balanse ang pagtingin nila sa iba’t ibang aspekto ng buhay. Hindi kinalilimutan ang pakikipagkapuwa tao, pagsasakripisyo at pagmamahal sa pamilya. Hangad nito na maging kapaki-pakinabang ang bawat sentimong pinaghihirapan. Sinisiguro niya na ang pera ay isang instrumento lamang at hindi dapat maging sentro ng buhay. Sa bawat hiling mo ng "sana araw-araw bumabagyo" ay daan-daang tao naaapektuhan. Kung ikaw ay makapagpapahinga tuwing darating ito, may mga taong hindi mapalagay at kinakain ng pangamba. Sa bawat paghigop mo ng kape habang pinakikinggan ang buhos ng ulan ay marinig mo rin sana ang iyak ng mga musmos na bata, ang hinaing ng mga tao. Sa tuwing dinadamdam mo ang lamig at binabalot ang sarili sa kumot, maramdaman mo rin sana ang nararamdaman nilang takot. Sa bawat hugis, masasalamin ang iba’t ibang personalidad ng tao sa tuwing haharap sa salapi o kayaman. Tulad sa mga karakter ng Squid Game, ang bawat manlalaro ay may kani-kaniyang dahilan kung bakit nila nais manatili sa laro sa kabila ng mga nasaksihan nilang parusa. Ano ang pinakadahilan? Bunga lahat ng sobrang Pag-ibig at Pangangailangan.

LATH

HALAIN

S 09 ino ka sa harap ng maraming salapi? LEIRNS RICA C. ROBIN CHAENGEL EYRE M. ESPINO Bb. DESSA MAE M. PAMITTAN Nagkukubli sa mga labi ko ang agam-agam, takot at panghihinayang. Isa akong guro, isa ring anak na piniling lumayo bitbit ang pag-asang makatulong sa pamilya. Nagsusumiksik ang mga katanungan, "Ano pa ang kaya kong ibigay?". ‘Simplicity to Extravagance’ Mula sa karakter na ito na tipikal na uri ng tauhan sa larangan ng Panitikan, masasalamin ang pagbabago ng tao na nakadepende sa suliranin o sitwasyong kaniyang kinahaharap. Sa harap ng salapi, ang mga taong bilugan ay nagkakaroon ng transisyon. Nagmamadali ako, pero hindi malaman kung ano ang tinutumbok ng pag-aalala kong ito. Batid kong nakakausad pero malayo pa sa inaakalang mararating. Napagmamasdan ko ang ina, sa bawat kilos, parati ang daing. Ang kasimplehan ng kanilang pamumuhay ay unti-unting nawawqala dahil sa pag-aasam nila nang mas higit pa. Maraming masakit. Nagbabago ang tingin at pangarap nila sa buhay, ang payak na pananaw ay dinodomina na ng pagkahumaling lalo na sa salapi na gagamitin sa personal na pangangailangan. Bumabagal ang pag-abante ng talampakan. Humihina ang pandinig. Oo, Tumatanda na nga sila! Naabot mo na ba ang pangarap mo para sa kanila o katulad ko na puno ng pag aagam-agam at pagaalala ? Ako'y guro na ang turo'y "Mag-aral nang mabuti, liparin ang kalangitan, abutin ang mga pan- garap, ngunit parating balikan ang unang naging ‘ sandalan". ‘The Breadwinner / Last Card’ Mabigat ang nakapatong na responsibilidad sa kanilang mga balikat. Ang salapi sa kanila ay nagsisilbing biyaya at lunas mula sa kinasasadlakang hirap ng buhay. Hindi nila sinasamba ang salapi, ang nais lamang nila ay makalaya sa kahirapan at karahasan. Handa silang harapin ang anumang hamon sa buhay, kapalit man ang kanilang oras, pangarap at buhay sanang inaasam kasama ng kanilang mahal sa buhay. "Paa nga'y dapat sayad sa lupa", palaging bilin nila. Napagtatanto ko, sa tagal ng mga araw na hindi nasisilayan. Namamalas kong kailangan ko nang mag- madali. Bakas na sa kanilang balat ang maliliit na kulubot, ang panaka-nakang pag-aray at pag- daing. Hindi na katulad ng dati: kaya akong habulin sa kalsada, sasabay sa lakas ng halak-hakan, dati-rati'y kaya pang makipagbuno sa kilitian. Ngayon’y maaabutan mong nakaupo na lamang sa isang sulok, nakatulala. Nagbibilang pa rin ng barya, oo para sa meryendang tinapay na tigsampu sa tindahan. Higit pa sa pagkadurog ng puso. Kailangan nang magmadali, hindi pa nila nararanasan ang kaginhawaan. Hindi pa tapos ang laban, hindi natatapos sa pagtatapos sa paaralan ang kahirapan.

HALAIN



Flipbook Gallery

Magazines Gallery

Catalogs Gallery

Reports Gallery

Flyers Gallery

Portfolios Gallery

Art Gallery

Home


Fleepit Digital © 2021