στη Γλώσσα και στα Μαθηματικά του Δημοτικού και του Γυμνασίου για 2024 Οι εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα για τους μαθητές/τριες της ΣΤ’ Τάξης των Δημοτικών και τους μαθητές/τριες της Γ’ Τάξης των Γυμνασίων στη Νεοελληνική Γλώσσα και τα Μαθηματικά διενεργήθηκαν, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, βάσει του άρθρου 104 του ν. 4823/21, με σκοπό την εξαγωγή πορισμάτων σχετικά με την πορεία της υλοποίησης των Προγραμμάτων Σπουδών και τον βαθμό επίτευξης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο, με βασικές μονάδες ανάλυσης τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης. Οι εξετάσεις πραγματοποιήθηκαν στις 22 Μαΐου 2024 και συμμετείχαν 4815 μαθητές της Στ’ τάξης από 330 Δημοτικά Σχολεία και 6325 μαθητές της Γ΄ τάξης Γυμνασίου που φοιτούσαν σε 330 Γυμνάσια. Οι εν λόγω σχολικές μονάδες επελέγησαν, βάσει της υπ’ αριθμ. αριθμ. 46295/ΓΔ4/30-04-2024 (ΦΕΚ 2659τ. Β΄) Υπουργικής Απόφασης, κατόπιν στρωματοποιημένης δειγματοληψίας και αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα του συνόλου των σχολείων της χώρας ανά βαθμίδα εκπαίδευσης (με εξαίρεση τα ειδικά σχολεία, τα ξενόγλωσσα σχολεία και τα μειονοτικά σχολεία της Θράκης). Την επιστημονική ευθύνη για την προετοιμασία και την εποπτεία της διεξαγωγής των εξετάσεων έχει η 9μελής άμισθη Επιστημονική Επιτροπή των Διαγνωστικών Εξετάσεων, η οποία ανασυγκροτήθηκε με την υπ’ αριθμ. 17082/ΓΔ4/26-02-2025 (ΦΕΚ 867 τ/ Β΄) Απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού (Υ.ΠΑΙ.Θ.Α.), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, και αποτελείται από μέλη της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε.) και μέλη του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.). Τη σύνταξη και επικαιροποίηση του θεωρητικού μέρους και των αναγκαίων διαδικασιών για τις «διαγνωστικές εξετάσεις» έχει ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής και την υλοποίηση των εν λόγω εξετάσεων έχει «Ομάδα έργου» του Ι.Ε.Π. βάσει της υπ’ αριθμ. 36276/ΓΔ4/8-04-2024 (ΦΕΚ 2174 τ. Β΄) Υπουργικής Απόφασης. Η εξεταστική διαδικασία είχε διάρκεια 3 ώρες, με ενδιάμεσο ολιγόλεπτο διάλειμμα τριάντα (30) λεπτών μεταξύ των δύο γνωστικών αντικειμένων (δηλ. ο χρόνος της εξέτασης ήταν 75 λεπτά ανά γνωστικό αντικείμενο). Οι μαθητές σημείωσαν τις απαντήσεις τους σε ειδικά διαμορφωμένα έντυπα (απαντητικά δελτία), τα οποία απεστάλησαν από την Ομάδα Έργου στα εμπλεκόμενα σχολεία. Μετά τη διεξαγωγή των εξετάσεων τα συμπληρωμένα από τους μαθητές δελτία απεστάλησαν με ευθύνη του Διευθυντή κάθε σχολικής μονάδας στο Ι.Ε.Π.. Οι απαντήσεις καταχωρίστηκαν σε ειδικά διαμορφωμένη βάση δεδομένων από την «Ομάδα έργου», η οποία ανέθεσε (με την αρ. πρωτ. 8119/11-07-2024 ΑΔΑ: 24SYMV015106923 Σύμβαση) τη στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων των εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα στον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ανάδοχος). Βάσει των στατιστικών δεδομένων που παρέδωσε ο ανάδοχος, τέσσερις ολιγομελείς ομάδες από στελέχη της Επιστημονικής Επιτροπής επεξεργάστηκαν αντίστοιχα τα 1
Γυμνασίου. Παρουσίασαν την ανάλυση των αποτελεσμάτων, τα συμπεράσματα και τις προτάσεις τους στη συνεδρία της 10ης Μαρτίου 2025 (αριθμός πρακτικού 37) και οι εισηγήσεις τους εγκρίθηκαν ομόφωνα μετά από ανταλλαγή απόψεων. Στην τελική τους μορφή οι τέσσερις επιμέρους εκθέσεις Γλώσσας και Μαθηματικών Δημοτικού και Γυμνασίου παρατίθενται στη συνέχεια με την αναγραφή και των ονομάτων των εμπλεκομένων μελών της Επιστημονικής Επιτροπής. Από τα συμπεράσματα και τους προβληματισμούς που διατυπώνονται στις επιμέρους εκθέσεις, ιδιαίτερη σημασία πρέπει να αποδοθεί στην επισήμανση και της ομάδας της Γλώσσας και της ομάδας των Μαθηματικών του Γυμνασίου ότι ικανό ποσοστό μαθητών κινδυνεύουν να ολοκληρώσουν την υποχρεωτική εκπαίδευση με προβλήματα λειτουργικού αναλφαβητισμού. Δεδομένου ότι τέτοιου είδους προβλήματα δεν ανακύπτουν στις Γυμνασιακές τάξεις αλλά έχουν τις ρίζες τους στην προσχολική και στην πρωτοσχολική εκπαίδευση, πρέπει σε πρώτη φάση το εκπαιδευτικό μας σύστημα να διασφαλίσει ότι οι εγγραφόμενοι μαθητές στην Πρώτη τάξη του Δημοτικού κατέχουν την απαιτούμενη «σχολική ετοιμότητα». Πρόκειται για πολυσύνθετη συνθήκη, η διασφάλιση της οποίας πρέπει να παραμείνει στις προτεραιότητες του Νηπιαγωγείου και να καθοριστεί ως όρος εγγραφής των μαθητών στο Δημοτικό, αλλά και στήριξής τους στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, κατά τις οποίες οι μαθητές καλούνται να κατακτήσουν τον γλωσσικό κώδικα (πρώτη ανάγνωση και πρώτη γραφή), καθώς και βασικά στοιχεία και κανόνες της αριθμητικής. Αν οι προαναφερθέντες στόχοι δεν επιτευχθούν στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, στις επόμενες θα διευρύνεται το χάσμα μεταξύ των υστερούντων και των υπόλοιπων μαθητών και θα μειώνονται οι δυνατότητες του εκπαιδευτικού συστήματος να διαχειριστεί τα προβλήματα του γλωσσικού και του μαθηματικού αναλφαβητισμού. Αναλυτικότερες και συστηματικότερες προτάσεις διατυπώνονται από τις τέσσερις συγγραφικές ομάδες που ακολουθούν. Ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής Ηλίας Γ. Ματσαγγούρας Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών 2
Συντάκτες: Αθανάσιος Γιαννίκας, Σοφία Καραγιάννη, Αθηνά Χαλκιαδάκη 1.1. Συνοπτική παρουσίαση του εξεταστικού δοκιμίου για την Νεοελληνική Γλώσσα Δημοτικού (2024) Το κείμενο που επιλέχθηκε για τη Νεοελληνική Γλώσσα Δημοτικού είναι μέτριας δυσκολίας, αφηγηματικού χαρακτήρα και είχε τον τίτλο: «Δύο ασυνήθιστοι Λονδρέζοι». Αποτελεί, μάλιστα, διασκευή διαδικτυακού άρθρου το οποίο ανακτήθηκε από τον εξής ιστότοπο: https://www.mixanitouxronou.gr/o-gatos-poy-allaxe-ti-zoi-enos-astegoychristi-narkotikon-ta-vivlia-toy-gia-to-gato-poylisan-8-ekatommyria-antitypa/ . Στο αυθεντικό κείμενο ο άστεγος πρωταγωνιστής ήταν και χρήστης εξαρτησιογόνων ουσιών, στοιχείο που δεν διατηρήθηκε στο διασκευασμένο κείμενο λόγω της μικρής και ευαίσθητης ηλικίας των μαθητών/τριών στους/στις οποίους/ες απευθύνεται. Αντικαταστάθηκε, όμως, με το πρόβλημα της κατάθλιψης που βασάνιζε τον ήρωα. Αναφέρεται στην τρυφερή σχέση που αναπτύχθηκε μεταξύ του Τζέιμς Μπόουεν, ενός άστεγου μουσικού και ενός αδέσποτου γάτου, τον οποίο ονόμασε Μπόμπ. Ο Τζέιμς Μπόουεν, παρόλο που είχε πολλά και δύσκολα θέματα να αντιμετωπίσει, μπροστά στη θέα ενός ανυπεράσπιστου και ευάλωτου πλάσματος, ενός πληγωμένου γάτου, συγκινείται και βοηθά τον γάτο με κάθε ικμάδα δύναμης που του είχε απομείνει. Αυτή η πράξη ανιδιοτέλειας βοήθησε και τον ίδιο να απεξαρτηθεί. Με τον γάτο στον ώμο του, ο νεαρός μουσικός άρχισε να παίζει μουσική στους δρόμους και πολύ σύντομα έγιναν οι χαρακτηριστικές φιγούρες του Λονδίνου. Ο Τζέιμς Μπόουεν έγραψε την ιστορία τους σε βιβλίο, το οποίο σημείωσε τεράστια επιτυχία, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και έγινε κινηματογραφική ταινία. Μετά από δεκατέσσερα χρόνια φιλίας, ο γάτος Μπομπ έσβησε στην αγκαλιά του Τζέιμς και έκτοτε ο Τζέιμς ασχολείται με φιλανθρωπικές δράσεις, με τα δικαιώματα των αδέσποτων ζώων και την καταπολέμηση του αναλφαβητισμού, τιμώντας τη σχέση ζωής που ανέπτυξε με το γάτο. Το κείμενο αυτό, που απευθύνεται σε μαθητές/τριες της ΣΤ΄ Δημοτικού, προάγει αξίες ζωής, όπως η φιλοζωία, η φιλία, η συντροφικότητα, η αλληλεγγύη, η εμπιστοσύνη, η αυτοβελτίωση και η ευγνωμοσύνη. Το προς εξέταση κείμενο για τη Νεοελληνική Γλώσσα της Στ’ τάξης του Δημοτικού περιελάμβανε δεκαέξι (16) ερωτήσεις: δεκατέσσερις (14) κλειστού τύπου, πολλαπλής επιλογής, πολυτομικού χαρακτήρα, με τέσσερις (4) εναλλακτικές απαντήσεις (1 ορθή, 1 μερικώς ορθή και 2 λανθασμένες). Οι ερωτήσεις κατανέμονται σε τέσσερις (4) θεματικούς άξονες (Κατανόηση κειμένου, Γραμματική/Συντακτικό, Δομή κειμένου και Λεξιλόγιο) και σε τρία (3) επίπεδα δυσκολίας. Επίσης, περιελάμβανε και δύο (2) ερωτήσεις ανοιχτού τύπου δευτέρου επιπέδου δυσκολίας. Οι απαντήσεις των μαθητών και στις ερωτήσεις ανοιχτού τύπου κατατάχθηκαν σε «ορθές», «μερικώς ορθές» και «λανθασμένες» με βάση ένα Πλαίσιο Αξιολόγησης που διαμορφώθηκε από την Επιστημονική Επιτροπή περιλαμβάνοντας κριτήρια σχετικά με τους Άξονες: Περιεχόμενο, Διάρθρωση/Δομή, Διατύπωση, Γραμματική/Συντακτικό και Ορθογραφία των παραγόμενων κειμένων. Ως προς το επίπεδο δυσκολίας οι ερωτήσεις κατανέμονται ως εξής (όπως φαίνεται και στον Πίνακα 1): 1ο Επίπεδο (Βασικό): Εντοπισμός πληροφοριών, εφαρμογή κανόνων, γνώση απλών γραμματικοσυντακτικών φαινομένων και χειρισμός απλού λεξιλογίου. Σε αυτό το επίπεδο υπάγονται πέντε (5) από τις δεκαέξι (16) συνολικά ερωτήσεις.
γραμματικοσυντακτικών φαινομένων και χειρισμός λεξιλογίου μέτριας δυσκολίας. Σε αυτό το επίπεδο υπάγονται έξι (6) από τις δεκαέξι (16) συνολικά ερωτήσεις. 3ο επίπεδο (Ανεπτυγμένο): Ανάλυση, σύνθεση και αξιολόγηση πληροφοριών, γνώση σύνθετων γραμματικοσυντακτικών φαινομένων και χειρισμός απαιτητικού λεξιλογίου. Σε αυτό το επίπεδο υπάγονται πέντε (5) από τις δεκαέξι (16) συνολικά ερωτήσεις. Ως προς τους Θεματικούς Άξονες οι ερωτήσεις κατανέμονται ως εξής (όπως φαίνεται στον Πίνακα 1): 1. Κατανόηση κειμένου: Περιλαμβάνει επτά (7) ερωτήσεις – έξι (6) κλειστού τύπου, πολλαπλής επιλογής και μία (1) ανοιχτού τύπου. Οι δύο (2) ερωτήσεις είναι επιπέδου Ι, οι τρεις (3) – δύο κλειστού και μία ανοιχτού τύπου – επιπέδου ΙΙ και δύο (2) επιπέδου ΙΙΙ. 2. Δομή κειμένου: Περιλαμβάνει τρεις (3) ερωτήσεις κλειστού τύπου, δύο κλειστού τύπου, μία (1) επιπέδου Ι και μία (1) επιπέδου ΙΙΙ και μία (1) ανοιχτού τύπου επιπέδου ΙΙ. 3. Γραμματικοσυντακτικά φαινόμενα: Περιλαμβάνει τρεις (3) ερωτήσεις, μία (1) επιπέδου Ι, μία (1) επιπέδου ΙΙ και μία (1) επιπέδου ΙΙΙ. 4. Λεξιλόγιο: Περιλαμβάνει τρεις (3) ερωτήσεις – μία (1) ερώτηση επιπέδου Ι, μία (1) επιπέδου ΙΙ και μία (1) επιπέδου ΙΙΙ. Α’επίπεδο δυσκολίας Β’ επίπεδο δυσκολίας τρεις ερωτήσεις, εκ των οποίων δύο πολλαπλής επιλογής και μία ανοικτού τύπου δύο ερωτήσεις, εκ των οποίων η μία πολλαπλής επιλογής και η άλλη ανοιχτού τύπου Γ’ επίπεδο δυσκολίας Κατανόηση κειμένου δύο ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Δομή κειμένου μία ερώτηση πολλαπλής επιλογής ΓραμματικήΣυντακτικό μία ερώτηση πολλαπλής επιλογής μία ερώτηση πολλαπλής επιλογής μία ερώτηση πολλαπλής επιλογής Λεξιλόγιο μία ερώτηση πολλαπλής επιλογής μία ερώτηση πολλαπλής επιλογής μία ερώτηση πολλαπλής επιλογής δύο ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής μία ερώτηση πολλαπλής επιλογής Πίνακας 1: Κατανομή ερωτήσεων ανά επίπεδο δυσκολίας και θεματικό άξονα 4
1.2.1. Ερωτήσεις κλειστού τύπου πολλαπλής επιλογής Γενική εικόνα επιδόσεων στις ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Γράφημα 1: Συνολικά ποσοστά των κατηγοριών ορθής, μερικώς ορθής και λανθασμένης απάντησης. Το ποσοστό ορθών απαντήσεων στο σύνολο των ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής, όπως αποτυπώνεται στο παραπάνω γράφημα, ανέρχεται σε 68,28%, ενώ το ποσοστό των μερικώς ορθών και λανθασμένων απαντήσεων, κινείται στα ίδια επίπεδα (15,87% και 15,24% αντίστοιχα). Το ποσοστό των μη απαντημένων ερωτήσεων ή μη έγκυρων απαντήσεων κινήθηκε σε επίπεδα μικρότερα της τάξης του 0,8%. 1.2.2. Ευρήματα ανά Θεματικό Άξονα και επίπεδο δυσκολίας για τις ερωτήσεις κλειστού τύπου Οι επιδόσεις αξιολογήθηκαν βάσει του ποσοστού ορθών, μερικώς ορθών και λανθασμένων απαντήσεων καθώς και μη απαντημένων και μη έγκυρων στους τέσσερις άξονες. Πίνακας 2. Κατανομή ερωτήσεων εξεταστικού δοκιμίου ανά θεματικό άξονα και επίπεδο δυσκολίας κατά ποσοστιαία φθίνουσα σειρά επίδοσης.
φθίνουσα σειρά επίδοσης. Από τη μελέτη των ευρημάτων βάσει της επίδοσης στους επιμέρους θεματικούς άξονες (Πίνακας 2) διαπιστώνεται ότι κατά ποσοστιαία φθίνουσα σειρά τα ποσοστά ορθών απαντήσεων, που συγκεντρώνουν οι θεματικοί άξονες είναι τα εξής: • Κατανόηση κειμένου: 75,9% • Δομή κειμένου: 67,19% • Γραμματική/Συντακτικό: 65,2% • Λεξιλόγιο: 56,7% Τα ποσοστά μερικώς ορθών απαντήσεων που συγκεντρώνουν οι θεματικοί άξονες κατά ποσοστιαία φθίνουσα σειρά είναι τα εξής: • Λεξιλόγιο: 19,3% • Κατανόηση κειμένου:15,7% • Γραμματική/Συντακτικό: 14,4 % • Δομή κειμένου: 13,25% Τα ποσοστά λανθασμένων απαντήσεων που συγκεντρώνουν οι θεματικοί άξονες κατά ποσοστιαία φθίνουσα σειρά είναι τα εξής: • Λεξιλόγιο: 23,3,% • Γραμματική/Συντακτικό: 19,6% • Δομή κειμένου: 18, 8% • Κατανόηση κειμένου: 15,7% Συνεπώς, τα μεγαλύτερα ποσοστά ορθών απαντήσεων φαίνεται να συγκεντρώνει ο θεματικός άξονας της Κατανόησης κειμένου, ενώ τα μικρότερα ποσοστά λαμβάνει ο θεματικός άξονας του Λεξιλογίου. Αντίστοιχα, τα μεγαλύτερα ποσοστά λανθασμένων απαντήσεων συγκεντρώνει ο άξονας του Λεξιλογίου, ενώ τα μικρότερα ο άξονας της Κατανόησης κειμένου. 6
ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Ποσοστά όσων δεν Ποσοστά απάντησαν ή μη Λανθασμένων (%) έγκυρες (%) Αριθμός Ερώτησης Επίπεδο Δυσκολίας Κατανόηση Ερώτηση 1 1ο 95,10 1,60 3,09 Κατανόηση Ερώτηση 4 2ο 89,76 6,46 3,45 Κατανόηση Ερώτηση 5 1ο 81,47 13,64 4,27 Κατανόηση Ερώτηση 3 3ο 71,70 11,30 16,40 Κατανόηση Ερώτηση 6 2ο 67,70 24,80 7,20 Κατανόηση Ερώτηση 2 3ο 50,00 36,60 12,80 Ερώτηση 7 1ο 71,96 12,44 15,31 Ερώτηση 8 3ο 62,40 14,10 22,30 Ερώτηση 9 1ο 67,89 13,40 18,00 Ερώτηση 11 3ο 66,00 17,60 15,60 Ερώτηση 10 2ο 61,72 12,32 25,17 Ερώτηση 12 1ο 76,80 15,10 7,50 0,789 0,6 Λεξιλόγιο Ερώτηση 14 2ο 49,41 26,75 23,09 0,75 Λεξιλόγιο Ερώτηση 13 3ο 44,03 16,03 39,25 0,69 Δομή κειμένου Δομή κειμένου Γραμματική/ Συντακτικό Γραμματική/ Συντακτικό Γραμματική/ Συντακτικό Λεξιλόγιο Ποσοστά Ορθής (%) Ποσοστά Μερικώς Ορθής (%) Θεματικό Πεδίο 0,21 0,33 0,6 0,7 0,4 0,6 0,29 1,2 0,66 0,8 Πίνακας 3. Ποσοστά απαντήσεων ανά ερώτηση Κατανόηση κειμένου: Στις ερωτήσεις Κατανόησης κειμένου σημειώθηκαν τα υψηλότερα ποσοστά ορθών απαντήσεων, τα οποία κυμάνθηκαν από 50% έως 95,10%. Το υψηλότερο ποσοστό ορθών απαντήσεων συγκέντρωσε η 1η ερώτηση (επίπεδο 1ο), η οποία αφορούσε τον εντοπισμό ρητών πληροφοριών στο κείμενο. Το χαμηλότερο ποσοστό (50%) ορθών απαντήσεων συγκέντρωσε η 2η ερώτηση (3ου επιπέδου), η οποία έλαβε και το υψηλό ποσοστό μερικώς ορθών απαντήσεων (36,6%). Η ερώτηση αυτή φαίνεται ότι δυσκόλεψε ιδιαίτερα τους/τις μαθητές/-τριες, καθώς η επιλογή της ορθής απάντησης απαιτούσε κριτική ικανότητα, αξιολογική κρίση για τον χαρακτηρισμό της πράξης του πρωταγωνιστή σε συνδυασμό με τη γνώση απαιτητικού λεξιλογίου. Προβληματισμό εγείρει και η μεγάλη απόκλιση στην επιλογή της ορθής απάντησης στις δύο ερωτήσεις 2ου επιπέδου (4η και 6η), με ποσοστά 89,6% και 67,9% αντίστοιχα. Συγκεκριμένα, στην 4η ερώτηση καταγράφηκαν μεγάλα ποσοστά ορθών απαντήσεων, που απαιτούσε από τους μαθητές να ερμηνεύσουν πληροφορίες του κειμένου, προκειμένου και να εξάγουν συμπεράσματα, όπως και να αιτιολογήσουν την πρόθεση του ήρωα να γράψει βιβλίο για τον αγαπημένο του γάτο. Στην 6η ερώτηση ζητείται από τους/τις μαθητές/-τριες να διαλέξουν την αντιπροσωπευτικότερη αξιολογική κρίση που χαρακτηρίζει τις δράσεις, στις οποίες επιδόθηκε ο ήρωας μετά
απάντηση, δεδομένου ότι βρισκόταν στην τελευταία και μικρότερη παράγραφο του κειμένου, οι μαθητές/-τριες φαίνεται ότι δυσκολεύονται να ενεργοποιήσουν την κριτική τους σκέψη, για να χαρακτηρίσουν τις ενέργειες/δράσεις του ήρωα. Για την ερώτηση αυτή δημιουργείται ο προβληματισμός για το υψηλό ποσοστό μερικώς ορθών απαντήσεων (24,8 %). Γράφημα 3: Ποσοστά απαντήσεων στις ερωτήσεις κατανόησης Δομή κειμένου: Στην κατηγορία αυτή οι μαθητές/-τριες σημείωσαν την υψηλότερη επίδοση στην 7η ερώτηση (1ου επιπέδου), καθώς το 71,96% αναγνώρισε την κεντρική ιδέα της 1ης παραγράφου. Η 8η ερώτηση (3ου επιπέδου), που απαιτούσε διάκριση αιτίουαποτελέσματος, συγκέντρωσε χαμηλότερα ποσοστά ορθών απαντήσεων (62,4%) από την 7η. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μαθητές/-τριες στην 8η ερώτηση, που απαιτούσε να γνωρίζουν τη χρήση και λειτουργία των κειμενικών δεικτών, απέδωσαν αρκετά ικανοποιητικά, εφόσον το ποσοστό ορθών απαντήσεων ανέρχεται στο 62,45%. Βέβαια, η διατύπωση της ερώτησης δεν απαιτούσε από τους/τις μαθητές/-τριες να αναγνωρίσουν το είδος του κειμενικού δείκτη, αλλά τον συντακτικό του ρόλο (π.χ. αν δηλώνει αντίθεση ή αν αιτιολογεί κ.λπ.), απάντηση που συνάγεται και λογικά, χωρίς απαραίτητα τη γνώση μεταγλώσσας. 8
Γραμματική/Συντακτικό: Συνολικά, η επίδοση των μαθητών/-τριών στις γραμματικοσυντακτικές ερωτήσεις είναι ικανοποιητική με τα ποσοστά ορθών απαντήσεων να κυμαίνονται από 67,89% έως 61,72%. Στην 9η ερώτηση (1ου επιπέδου) καταγράφονται αρκετά ικανοποιητικά ποσοστά ορθών απαντήσεων (67,6%) καθώς φαίνεται ότι ο τύπος επιθέτου «ο/η/το πολύς/πολλή/πολύ» έχει γραμματικά εμπεδωθεί από τους μαθητές/-τριες. Στην 10η ερώτηση υψηλό ήταν το ποσοστό λανθασμένων απαντήσεων (25,17%), παρόλο που κρίνεται ότι στο τέλος της ΣΤ’ Δημοτικού οι μαθητές/-τριες θα πρέπει να είναι σε θέση να απαντούν ορθά σε ερωτήσεις που αφορούν τον εντοπισμό ρήματος γ’ προσώπου, ενικού αριθμού, στον παρατατικό. Πιθανόν ο μεγάλος αριθμός λανθασμένων απαντήσεων να οφείλεται στη διατύπωση της ερώτησης, καθώς η απάντηση προϋπέθετε ότι οι μαθητές/-τριες θα έπρεπε να συνδυάσουν περισσότερους από έναν παράγοντες, για να επιλέξουν την ορθή απάντηση από μια οικεία θεματική της Γραμματικής, ωστόσο, όπως είναι η κλίση των ρημάτων. Συνεπώς, οι μαθητές/-τριες φέρονται να απαντούν χωρίς να δίνουν την απαραίτητη προσοχή, έτσι ώστε να εντοπίσουν και να αποκωδικοποιήσουν όλα τα στοιχεία της εκφώνησης. Σε ό,τι αφορά την ερώτηση 3ου επιπέδου (ερώτηση συντακτικού, αναγνώριση είδους εξαρτημένης πρότασης) οι μαθητές/-τριες απάντησαν ορθότερα σε σύγκριση με την ερώτηση 2ου επιπέδου. Αξίζει, βέβαια, να σημειωθεί – όπως αναφέρθηκε και παραπάνω – ότι οι μαθητές/-τριες δεν κλήθηκαν να ονομάσουν το είδος της δευτερεύουσας πρότασης, αλλά να επιλέξουν, μεταξύ άλλων, την αιτιολογική πρόταση. Η διαδικασία αυτή αποδεικνύεται ευκολότερη για τους μαθητές/τριες.
Fleepit Digital © 2021